Η πολιτική διαδικασία σε ναρκω-πέδιο – Άρθρο στο Δρόμο (φ.368 – 15/7/2017)

Το παρασιτικό σύμπλεγμα εξουσίας-υποκόσμου με ενορχηστρωτή το Μαξίμου

  

Πολλοί αναρωτιούνται αν έχει βάση το κλίμα που προσπαθεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση για έξοδο στις αγορές και χαλάρωση της επιτήρησης. Τα διαφημιστικά και επικοινωνιακά κόλπα που επιστρατεύονται δεν μπορούν να χαλαρώσουν διόλου τις θηλιές που έχουν γύρω από το λαιμό τους οι Έλληνες εργαζόμενοι (απλήρωτοι – μισοπληρωμένοι – κάπως πληρωμένοι) και φορολογούμενοι (με ή χωρίς δουλειά). Η νέα επιχείρηση των εφοριακών «διασταυρώσεων» στοιχείων θα πλήξει αυτούς που πάντα και σχεδιασμένα πλήττονται.

Υπάρχει σταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος και του πολιτικού σκηνικού; Πόσο ισχυρός είναι πράγματι ο Τσίπρας; Ποια είναι τα νέα ποιοτικά στοιχεία του πολιτικού σκηνικού; Σε αυτά τα ερωτήματα θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε ξεφεύγοντας από τα στερεοτυπικά καταγγελτικά χαρακτηριστικά του αριστερού λόγου. Με μια αριστερή λογική καπιταλισμός υπήρχε πριν τα μνημόνια, καπιταλισμός και τώρα. Καπιταλισμός με Δεξιά, Κεντροδεξιά διαχείριση, καπιταλισμός με Κεντροαριστερή διαχείριση. Κι αφού είναι καπιταλισμός, κάτω ο καπιταλισμός και δεν χωρά κάποια ανάλυση για φάσεις, αλλαγές σκηνικού, ειδικές πολιτικές και άλλα «βαρετά».

 

Η «σταθεροποίηση»

Το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του, αλλά και το μνημονιακό ημιαποικιακό καθεστώς, έχει πετύχει μια σταθεροποίηση με μία και μόνο έννοια, αλλά ιδιαίτερης σημασίας. Υπάρχει, διαιωνίζεται, αναπαράγεται χωρίς να νοιώθει κάποια απειλή από τον λαϊκό παράγοντα. Όσοι έχουν βυθιστεί στην έλλειψη ελπίδας και προοπτικής ξεχνούν εύκολα πόση ανάσα νοιώθουν, και πράγματι πήραν, οι συστημικές δυνάμεις από την υποχώρηση του λαϊκού κινήματος της εποχής 2010-2012, για να προχωρήσουμε στην ανάθεση της διετίας 2012-2014, να ακολουθήσουν τα σκιρτήματα του Γενάρη και του Ιούλη του 2015 και να σπάσει το κύμα αυτό στη μεγαλόκαρδη φιλοξενία και αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες. Στην πραγματικότητα, ρεύματα του κύματος υπάρχουν σε κάθε χώρο (νοσοκομεία, εκπαίδευση, πολιτισμός κ.λπ.) όπου πολλά λειτουργούν πάνω στο εθελοντικό πνεύμα που δημιουργήθηκε από τον ριζοσπαστισμό των χρόνων 2010-2012.

Η απουσία μαζικής πολιτικής αμφισβήτησης είναι το κύριο χαρακτηριστικό της συγκυρίας και είναι αυτό που δίνει την αίσθηση της σταθεροποίησης και της έλλειψης κινδύνου που νοιώθουν οι πολιτικοί. Ξεχνούν πώς για να στηθούν οι φιέστες τους κάθε φορά χρειάζονται τη συνδρομή των ΜΑΤ.

Αν αφαιρέσουμε από τον λογαριασμό αυτό το κομβικό στοιχείο, η σταθεροποίηση, είναι εντελώς συζητήσιμη από πολλές πλευρές. Οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, γεωπολιτικά συσσωρεύονται όροι για ακριβώς το αντίθετο.

 

Η ποιότητα που ξεχνιέται από όλους

Υπάρχει μια αλλαγή του πολιτικού σκηνικού και αυτή πρέπει να αναλυθεί. Το πολιτικό σκηνικό, η πολιτική διαδικασία μετακυλίεται ραγδαία στο έδαφος του μαύρου χρήματος, του χώρου της παραβατικής διαπλοκής, του υπόκοσμου. Όταν ο Υπουργός Άμυνας της χώρας συνομιλεί με κρατούμενο στις φυλακές και αυτό τυχαίνει πλήρους κάλυψης από την κυβέρνηση και τον ίδιο τον πρωθυπουργό, είναι κραυγαλέο σημάδι μιας άλλης ποιότητας, μιας σημαντικής αλλαγής στο πολιτικό σκηνικό που πλέον βουλιάζει στο βούρκο των ναρκω-πεδίων, του (λαθρ)εμπορίου, σιγαρέτων και καυσίμων.

Πολιτική διαδικασία και υπόκοσμος δημιουργούν ένα νέο επικίνδυνο παρασιτικό σύμπλεγμα. Κι αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό της περιόδου και του πολιτικού σκηνικού στη χώρα μας.

Τη μπαγκέτα αυτής της εξέλιξης την έχει στα χέρια του το κυβερνών σχήμα, το Μαξίμου. Το ερώτημα είναι γιατί ωθήθηκε σε αυτή την επιλογή, γιατί περί επιλογής πρόκειται.

Όπως είναι γνωστό ο Τσίπρας μελετά Ανδρέα Παπανδρέου και προσπαθεί να τον αντιγράψει σε πολλά. Οι συνθήκες είναι όμως διαφορετικές. Για παράδειγμα, με ικανότητα προώθησε την απομόνωση και διαφοροποίηση εντός της Δεξιάς παράταξης. Συμμάχησε με τους ΑΝΕΛ, επέλεξε Πρόεδρο Δημοκρατίας Καραμανλικό πρώην υπουργό, υφυπουργό Δικαιοσύνης Καραμανλικό στέλεχος πρώην διοικητή της ΕΥΠ, και εξαπολύει πολλά πυρά προς τον Μητσοτάκη που παρουσιάζεται ως ακραιφνής νεοφιλελεύθερος, ενώ ο ίδιος ο Τσίπρας έχει υπογράψει πράγματα που δεν θα τολμούσε κανείς δεξιός να περάσει. Ο Πολάκης έχει ειδικό ρόλο (είναι η φωνή του Τσίπρα) στο να βρίζει και να προκαλεί την Δεξιά, τα βοθροκάναλα, κι ότι άλλο χρειαστεί, ως νέος Πάγκαλος του καλού ΠΑΣΟΚ. Ως εδώ καλά. Ο Αντρέας Παπανδρέου σε μεγάλο βαθμό έλεγχε την πολιτική διαδικασία, παρόλο που έρχονταν σε συμβιβασμό με τα παλιά τζάκια και μέσω των δημόσιων έργων και αναθέσεων δημιούργησε νέα τζάκια, χρησιμοποιώντας το χρήμα που έρχονταν από την ΕΕ. Τότε το χρήμα υπήρχε, όπως υπήρχαν και ικανοί να κάνουν τη «δουλειά». Ο «κύριος 3%» ήταν γνωστός και αποτελεσματικός, όπως και οι κάθε φορά «ταμίες» του κόμματος. Ο «προμηθευτής του δημοσίου» (Κόκκαλης) είχε την εύνοια του ΠΑΣΟΚ, διέθετε τις ομάδες του στις κοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., χρηματοδοτούσε όλα κόμματα (και της αριστεράς). Δεν έλεγχε ούτε μπορούσε να εκβιάσει όλη την πολιτική διαδικασία ο «προμηθευτής.» Έτσι λειτουργούσε ο τότε καπιταλισμός…

Τώρα, δεν υπάρχει το χρήμα, δεν υπάρχει η ικανότητα και υπάρχει η βιασύνη της δημιουργίας ενός Συριζικού κράτους (μηχανισμού) ώστε να κρατηθεί ο όποιος έλεγχος και να είναι ο Τσίπρας εντός της πολιτικής διαδικασίας, ακόμα κι αν αποτελέσει μειοψηφική δύναμη στις επόμενες αναμετρήσεις. Αυτές οι ανάγκες και η πολυπραγμοσύνη του περιβάλλοντος τον έσπρωξε από νωρίς σε συμβιβασμούς και συμφωνίες με Μελισσανίδηδες, Μαρινάκηδες, Σαββίδηδες, που από υπόδικοι τη μια μέρα μπορεί να βρεθούν σε καίριες θέσεις του μιντιακού συστήματος την επόμενη. Το χρήμα, που πρέπει να ρέει, υπάρχει σε αφθονία σε τέτοια περιβάλλοντα κι όχι στα κονδύλια από Ε.Ε. και μάλιστα σε συνθήκες σκληρής επιτροπείας και καταγραφής και του τελευταίου σεντς. Μόνο που έτσι χάνεται εντελώς ο έλεγχος της πολιτικής διαδικασίας. Κασέτες, βίντεο, μικρόφωνα, μάρτυρες που εξαφανίζονται και μάρτυρες που συνομιλούν με υπουργούς, μας μεταφέρουν σε ένα νέο πολιτικό σκηνικό. Η αυλαία άνοιξε, η παράσταση αρχίζει…

 

Πολιτικό σύστημα και πολιτική διαδικασία

Οι πολιτικοί σχηματισμοί εκπροσωπούν συμφέροντα και διαμεσολαβούν οικονομικές δυνάμεις, μέσω της πολιτικής διαδικασίας και του ελέγχου της. Οι επιφανείς πολιτικοί της αστικής τάξης ήταν αυτοί που έθεταν κανόνες, ήξεραν να προωθούν τα διάφορα συμφέροντα, έκαναν επιλογές που μερικές φορές δεν άρεσαν σε τμήματα του κεφαλαίου, αλλά προσπαθούσαν να δουν πιο συνολικά τα συμφέροντα της τάξης τους. Το ζήτημα, αν ο έλεγχος της πολιτικής διαδικασίας θα είναι στο πολιτικό – κομματικό προσωπικό και τους πολιτικούς ηγέτες ή γενικά στις δυνάμεις της αγοράς, στον υπουργό οικονομικών, ή στο Γιούρογκρουπ, ή στο Χίλτον, ή ακόμα χειρότερα σε ένα ναρκωλαθροπολιτικό σύμπλεγμα έχει μια μεγάλη σημασία.

Ο εκπεσμός της πολιτικής διαδικασίας στο σύμπλεγμα που αναφέρουμε δείχνει αδυναμία και όχι σταθεροποίηση του Μαξίμου. Η αυταπάτη ότι θα «μανιπουλαριστεί» το σύμπλεγμα αυτό στη βάση των αναγκών των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ θα μετατραπεί σε οδυνηρή και επικίνδυνη κατρακύλα χωρίς επιστροφή. Εκτός κι αν νομίζουν ότι έχουν να κάνουν με ιδεολόγους και αρκετά αφελείς πρώην Συριζαίους.

Όμως ο εκπεσμός αυτός ενδιαφέρει και όσους αγωνίζονται ενάντια στο καθεστώς. Γιατί η δημιουργία του συμπλέγματος αυτού έχει και ιδεολογική διαβρωτική επίδραση στο λαό, στις υποτελείς τάξεις. Εθίζει στην αποδοχή των προϊόντων του εγκλήματος, δυναμώνει στοιχειακές τάσεις στην παραβατικότητα, μετατρέπει εργαζόμενους, οπαδούς και πολίτες σε χειροκροτητές ολιγαρχών. Η ζωή, η εργασία και το μέλλον εξαρτώνται από τον ολιγάρχη και το φέουδό του κι όχι από το «κακό δημόσιο» που έχει ήδη ξεχαρβαλωθεί.

Ο εκπεσμός είναι γενικός. Είναι καθολικός. Πραγματοποιείται από την Αριστερά στην διακυβέρνηση και στο όνομά της. Μην το ξεχνάμε ούτε στιγμή. Για όσους νομίζουν ότι η κατάσταση αυτή είναι καλύτερη από αυτήν που θα είχαμε με Κούλη ή Σαμαρά, τους θυμίζουμε ότι εκπεσμός γίνεται και διευκολύνεται γιατί η «πρώτη φορά αριστερά» ανοίγει διάπλατα το δρόμο στον πλήρη εκπεσμό. Και χρησιμοποιούμε εσκεμμένα ήπιες εκφράσεις.

 

https://www.e-dromos.gr/h-politiki-diadikasia-se-narkw-pedio/

 

 

Tagged : /

Η φαντασίωση στην εξουσία… – Άρθρο στο Δρόμο (φ.365 – 27/6/2017)

Το αποικιακό καθεστώς ονειρεύεται πως αποκτά «ανεξάρτητο ρόλο»

 

Η συστηματική διαστροφή της πραγματικότητας, με τα ιδιαίτερα αριστερά χαρακτηριστικά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δηλαδή τη χρήση του συστηματικού ψέματος και της προπαγάνδας έχει την τιμητική της με το κλείσιμο της 2ης αξιολόγησης που φόρτωσε ακόμα πιο ισχυρά νεοαποικιακά δεσμά τη χώρα και την κοινωνία.

Όποιος καταγγείλει με σθένος το γεγονός αυτό, κατηγορείται ως φίλος της Ν.Δ. που θέλει να παλινορθωθεί το καθεστώς της δεξιάς στην χώρα. Τόσο απλά. Όπως το πάλαι ποτέ σύνθημα της ΚΝΕ «ο αντικομμουνισμός δεν θα περάσει» όποτε γίνονταν κριτική στα καθεστώτα του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Γιατί και τότε οι επικριτές κατηγορούντο ότι ψεύδονται γιατί ο σοσιαλισμός προχωρούσε κατά κύματα και οι εργαζόμενοι ήσαν ευχαριστημένοι. Ποιος έλεγε ψέματα τότε; Και ποιος ψεύδεται ασύστολα σήμερα; Η συστηματική χρήση του ψέματος και η εύκολη σπίλωση και συκοφαντία κάθε άλλης άποψης είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, εγγεγραμμένο στο χώρο της αριστεράς.

Έτσι ο κυβερνητικός λόγος δια στόματος Τσίπρα διακηρύττει σαν απολογισμό τα ακόλουθα: «Τελικά πήραμε αυτό που ζητούσαμε: Μια συμφωνία διεξόδου». «Πήραμε αυτό που διεκδικούσαμε, αλλά και αυτό που δικαιούμασταν», «Ίσως για πρώτη φορά μετά τον δύσκολο συμβιβασμό του Ιούλη του 2015 αισθανόμαστε δικαιωμένοι». «Μετά από πολλή υπομονή και επιμονή, σε μια διαπραγματευτική γραμμή που γνωρίζαμε ότι θέλει χρόνο για να αποδώσει καρπούς, φτάσαμε επιτέλους σε αποτέλεσμα». Τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει και το γνωρίζει.

Όταν όμως αναλαμβάνει να παίξει το «ρόλο», εκεί αρχίζει να μπερδεύεται και να μην συναισθάνεται καθόλου την πραγματικότητα.

«Η Ελλάδα βρίσκεται με πολλούς συμμάχους που την υποστηρίζουν στο διεθνές στερέωμα» είπε, προσθέτοντας ότι αυτό είναι κρίσιμο «γιατί βρισκόμαστε σε γειτονιά με πολλές εντάσεις». Αυτά τα δήλωσε ενημερώνοντας για τις «επιτυχίες» τον κ. Προκόπη Παυλόπουλο (ιδιότυπο συνεταίρο της καραμανλικής πτέρυγας στον κυβερνητικό σχήμα).

Η Ελλάδα έχει πολλούς «συμμάχους» οι οποίοι περιμένουν κάποια εξαργύρωση για τη «στήριξη» που δίνουν μέχρι τώρα. Ποιοι είναι οι φίλοι του Τσίπρα; Η Μέρκελ, ο Μακρόν, η Λαγκάρντ, ο Ξι Ζι Πινγκ, ο Νετανιάχου, ο Τζέφρι Πάιατ πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα… Ίσως στους φίλους του προστεθεί και ο Ερντογάν. Οι φίλοι δεν έχουν κοινά συμφέροντα, σε πολλά ζητήματα βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους και το μέγεθος της Ελλάδας όχι τέτοιο που να εμποδίζει σημαντικά…

 

Οι ευρωπαίοι «φίλοι»

Η Ε.Ε., ο γερμανογαλλικός άξονας που αναβιώνει υπό γερμανική ηγεμονία, αλλά και οι λοιπές χώρες μέλη της Ε.Ε. δεν έχουν δείξει ιδιαίτερη συμπάθεια για την Ελλάδα ή κάποια στήριξή της όλα αυτά τα χρόνια. Το περιβάλλον στην Ε.Ε. αλλάζει ραγδαία και προωθείται μια αναδιάρθρωση που πρέπει να λάβει υπόψη της τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα. Ενώ «καθαρογράφεται» η πρόσφατη συμφωνία στο Eurogroup και καθυστερεί γιατί υπάρχουν πολλές ασάφειες και εκκρεμότητες με το ΔΝΤ, γίνεται γνωστό ότι μέχρι το τέλος του χρόνου πρέπει να ψηφιστούν 95 ακόμα προαπαιτούμενα και μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2018 συνολικά 113! Παράλληλα οι «φίλοι», οι «σύμμαχοι» συζητούν για το πώς θα αντιδράσουν στις πραγματικές προκλήσεις που έχουν. Ήδη η γερμανική εφημερίδα Die Zeit– και όχι η Bild –δημοσίευσε το σχέδιο «Μερκρόν» (σ.σ. «σχέδιο Μερκρόν» – από Μέρκελ και Μακρόν) για το «μέλλον της Ευρώπης» με τρία βασικά σημεία: Κοινό προϋπολογισμό για Ευρωζώνη, ταμείο για την άμυνα, και έναν Ευρωπαίο υπουργό Οικονομικών. Στο τραπέζι έχει πέσει και η ιδέα της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, που θα διαδεχτεί τον ESM.

Οι Ευρωπαίοι «φίλοι» μελετούν πώς θα τα βγάλουν πέρα στην διεθνή σκακιέρα, γνωρίζοντας καλά ότι η Ευρώπη είναι η πιο πληττόμενη περιοχή από την κρίση, η πιο ανομοιογενής και πολυκερματισμένη απέναντι στους ανταγωνιστές της (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Ιαπωνία), η οποία χρειάζεται επειγόντως να πάρει αποφάσεις για τα επόμενα χρόνια.

Όταν ο Μακρόν δηλώνει ότι η Ευρώπη (δηλαδή η Ε.Ε.) δεν είναι σούπερ μάρκετ, είναι σαφές ότι στρέφεται ενάντια στην επέκταση της Κίνας και η δήλωση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις και σχολιασμούς από τις σκανδιναβικές χώρες, την Πορτογαλία και την Ελλάδα που αναπτύσσουν δεσμούς και σχέσεις με την Κίνα. Αυτά μπορεί να σημάνουν εμπλοκές στην συνέχεια. Για παράδειγμα, στο ζήτημα της «αναπτυξιακής τράπεζας» που τόσο διαφημίζει η κυβέρνηση. Η ευρωπαϊκή κηδεμονία και επιτήρηση θα παρακολουθήσει αμέριμνη την κινεζική διείσδυση;

Αλλά οι Ευρωπαίοι φίλοι έχουν να μετρήσουν κι άλλα ζητήματα. Τις σχέσεις με την Τουρκία – άρα και το Κυπριακό – τα βαλκανικά ζητήματα, τον πόλεμο στην Συρία, τις σχέσεις με την Ρωσία. Σε όλα, μα σε όλα αυτά τα «παιζόμενα» ενδεχόμενα η Ελλάδα δεν λογαριάζεται ως ένας ανεξάρτητος παράγοντας. Λογαριάζεται πάντα σε συνάρτηση με τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις στην ευρύτερη περιοχή. Η σταθερότητα στην Ελλάδα μετριέται με τέτοιους όρους κι όχι με το αν βγαίνει ή όχι από την κρίση, από το αν φτωχοποιείται ή διαλύεται η κοινωνία της κ.λπ.

 

 

Η μεγάλη «εξόρμηση»

Με ανοικτά ζητήματα σχετικά με την πορεία της συμφωνίας, πέρα από την καταβολή της δόσης τον Ιούλιο, η κυβέρνηση κάνει μια προπαγανδιστική στροφή στη «σκληρή δουλειά». Ανοικτά ζητήματα που μένει να διασαφηνιστούν είναι τα της συμμετοχής του ΔΝΤ, καθώς και οι αμφιβολίες που εκφράζει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διέρρευσε στον Τύπο. «Υπάρχουν σημαντικοί καθοδικοί κίνδυνοι στην ανάπτυξη», που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού και τις τάσεις της συνολικής παραγωγικότητας.

Υπάρχει αβεβαιότητα γύρω από την ικανότητα των ελληνικών κυβερνήσεων να διατηρήσουν υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα για αρκετές δεκαετίες, όπως και έντονες αβεβαιότητες σχετικά με τη «βιώσιμη» πρόσβαση για νέα κρατικά δάνεια από τις διεθνείς χρηματαγορές.

Στα πλαίσια της «σκληρής δουλειάς» ανέλαβαν δράση οι οικονομικοί παράγοντες της κυβέρνησης. Ο «Αμερικάνος» υπουργός οικονομίας κ. Παπαδημητρίου πήγε στις ΗΠΑ. Ο άνθρωπος που γοητεύει τους Ευρωπαίους, ο Τσακαλώτος, αποστολή στην Μεγάλη Βρετανία, και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης, που πότε ακούγεται και πότε είναι σαν να μην υπάρχει, συντονίζει την υπόθεση της «αναπτυξιακής» τράπεζας και των ανοιγμάτων προς την Κίνα και το δρόμο του μεταξιού. Ο καθένας φροντίζει να επιδείξει έργο στον τομέα που ανέλαβε.

Ο Παπαδημητρίου, επικεφαλής ελληνικής αντιπροσωπείας έχει πολλές επαφές στις ΗΠΑ για να κλείσει διάφορες δουλειές. Θέλει να προσελκύσει το ενδιαφέρον επιχειρηματικών ομίλων προς την περιοχή μας. Τι πουλάει; «Οι επενδύσεις στην Ελλάδα θα είναι κερδοφόρες, καθώς είναι μια χώρα με νομισματική σταθερότητα, με ανταγωνιστικό κόστος εργασίας, με σημαντική γεωστρατηγική θέση, με σημαντικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και είναι μέλος οργανισμών, όπως η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ», λέει.

«Η Ελλάδα γίνεται μια σταθερή οικονομία στην περιοχή και έχει τη δυναμική να γίνει ενεργειακός κόμβος». Οι τομείς που προσφέρονται για κερδοφόρες επενδύσεις, είναι ο εξειδικευμένος τουρισμός, η ακίνητη περιουσία, οι μεταφορές, η ενέργεια, η βιοτεχνολογία και η παραγωγή τροφίμων.

Στην ελληνική επιχειρηματική αποστολή στις ΗΠΑ συμπεριλαμβάνονταν οι όμιλοι: Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα, Πειραιώς, Μυτιληναίος, Μέτκα, Motor Oil, ΟΠΑΠ, ΓΕΚ – ΤΕΡΝΑ, Τέρνα Ενεργειακή, Grivalia Properties, ΕΛΠΕ, Intralot, Lamda Development, MIG, Φουρλής, ΕΧΑΕ, Creta Farm, NBG Πανγαία, Σαράντης, Aegean Airlines, Πλαστικά Θράκης και Τιτάν.

Τέλος, ο Τζέφρι Πάιατ, πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, συνόδεψε και συντρόφεψε την αποστολή του κ. Παπαδημητρίου. Φυσικά οι αμερικανοί έχουν δικό τους τρόπο να κάνουν μπίζνες και ενδιαφέρονται για ενεργειακά οικόπεδα, για όπλα και για βάσεις. Χωρίς να βάλουν διόλου το χέρι στην τσέπη…

Τις ίδιες μέρες, ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης, πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ, μετά ολίγον αντιμνημονιακός, τώρα επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας που μετείχε στην ετήσια Σύνοδο της Ασιατικής Τράπεζας Επενδύσεων και Υποδομών (AIIB) στη Νότια Κορέα, (16-18 Ιούνη). Η ελληνική κυβέρνηση αποσκοπεί στην πλήρη συμμετοχή του ελληνικού κράτους ως μετόχου της τράπεζας.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Π. Ρουμελιώτης επισήμανε ότι η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί σημαντικά από τη χρηματοδότηση των υποδομών της κατασκευής του «δρόμου του μεταξιού», μία από τις βασικές δράσεις της ΑΙΙΒ, αποτελώντας κέντρο βαρύνουσας σημασίας για τη διασύνδεση ασιατικής και ευρωπαϊκής ηπείρου.

Ο Γ. Δραγασάκης, σε ανακοίνωση που εξέδωσε σχετικά αναφέρει ότι στόχος της χώρας μας είναι να ενδυναμώσει τους οικονομικούς και εμπορικούς δεσμούς που συνδέουν την Ασία με τη Μεσόγειο, μέσω του μεταφορικού κόμβου του λιμανιού του Πειραιά (ΟΛΠ), σε συνεργασία με την COSCO και την υποστήριξη του ελληνικού εφοπλισμού, έτσι ώστε «η Ελλάδα να αποτελέσει γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ Ασίας, Ευρώπης και Αφρικής».

Η επικύρωση, από την ελληνική Βουλή, της συμφωνίας συμμετοχής της στην ΑΙΙΒ αναμένεται να πραγματοποιηθεί στα τέλη του 2017, όταν και θα ενεργοποιηθεί πλήρως η συμμετοχή του ελληνικού κράτους.

Η Ευρώπη δεν είναι σούπερ μάρκετ (Μακρόν), ο Τραμπ θέλει να οξύνει τις σχέσεις με την Κίνα. Θα περπατήσουν όλα όπως τα σχεδιάζει ο κυρ Γιάννης; Δύσκολο…

 

Η κορύφωση της φαντασίωσης…

Με μια οικονομία κολλημένη και με δρομολογημένα προγράμματα διαρκείας που την βυθίζουν και δεν τη σώζουν, με επενδύσεις που μόνο με εκποίηση δημόσιας περιουσίας μπορεί να συγκριθούν, με ανοικτά αρκετά εθνικά θέματα (Κύπρος, Θράκη, Αιγαίο, μακεδονικό και γενικότερα αλυτρωτισμούς σε βάρος της χώρας), με απειλή πολέμου από την Τουρκία και βεβαίως με αντικρουόμενα συμφέροντα στη περιοχή, μια κυβέρνηση προθύμων και ενταγμένων μέσα σε αυτό το παιχνίδι, μπορεί μεν να φαντασιώνεται ότι κυβερνά και πηγαίνει την χώρα προς μια αναβάθμιση, την ώρα που συμβαίνει το αντίθετο.

Μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα, ακούστηκε μια φωνή, όχι φυσικά έγκυρη, αλλά πληβεία και απεγνωσμένη. Φωνή «σκουπιδιών», φωνή ανθρώπων απεγνωσμένων, από τη διαρκή κοροϊδία: οι σκουπιδιάρηδες. Χορτασμένοι από υποσχέσεις και κοροϊδία κάτι πάνε να αρθρώσουν όπως μπορούν, μέσα σε δίκτυα τυλιγμένοι και απόγνωση. Στην ζωή δεν υπάρχουν καθαρά πράγματα, αλλά δεν μπορείς να μετατρέπεις μια χώρα, μια κοινωνία, τους ανθρώπους της σε σκουπίδια και να δηλώνεις ότι «τώρα δικαιώνεσαι».

 

Γιατί να μην φινλανδοποιηθούμε;

Στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο αστισμός «μας», υπάρχει και η φαντασίωση ότι μπορεί μια ορισμένη συμπεριφορά εξευμενισμού και φιλίας με την γείτονα επεκτατική Τουρκία να αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα.

Στις μέρες μας η Φιλανδία συζητιέται για δύο λόγους: για το εκπαιδευτικό της σύστημα και για την Nokia. Χώρα, λοιπόν, με ισχυρό εκπαιδευτικό σύστημα και ισχυρή τεχνολογική υποδομή. Άρα, η φινλανδοποίησή μας μπορεί να σήμαινε κάτι ανάλογο; Καλό ακούγεται. Όμως στην διπλωματική γλώσσα η «φινλανδοποίηση» σημαίνει κάτι διαφορετικό. «Ο όρος φινλανδοποίηση περιγράφει τη διαδικασία κατά την οποία µία µικρή χώρα, η οποία συνορεύει µε µία μεγαλύτερη, αποκτά µε συγκεκαλυμμένο τρόπο εξαρτήσεις από την ισχυρή της γείτονα. Εξαρτήσεις που την κάνουν να αντιδρά αυτόµατα και ευνοϊκά σε κάθε αίτηµα της μεγαλύτερης χώρας. Η υιοθέτηση αυτής της στάσης είναι απότοκο του φόβου ότι η µικρή χώρα οδηγούµενη σε σύρραξη µε το γείτονά της θα χάσει πολύ περισσότερα».

Κατά την επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού στην Αθήνα οι τόνοι από ελληνικής πλευράς ήταν ιδιαίτερα φιλικοί και θερμοί, ενώ όσα είπε έμειναν αναπάντητα. Πχ εκτίμηση ότι παραβιάσεις γίνονται «εκατέρωθεν» και καλό είναι να κρατηθούν σε ένα επίπεδο. Το εκατέρωθεν έμεινε αναπάντητο. Η ελληνική πλευρά εμφανίστηκε πολύ ένθερμη για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, δίνοντας μια καλή πάσα στον Γιλντιρίμ να συνδέσει την επίλυση του Κυπριακού με την διευθέτηση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Αποδέχτηκε η ελληνική πλευρά την τουρκική πρόταση για 5μερή στην Ελβετία. Ενώ απειλούνται ευθέως κυριαρχικά δικαιώματα, συνεχίζει να κάνει λόγο για συνεργασία σε πολλούς οικονομικούς τομείς και να προετοιμάζει το επόμενο κοινό υπουργικό συμβούλιο των δύο χωρών… Ο Γιλντιρίμ έκανε και μία περίεργη δήλωση: Ήρθε η ώρα να επισκεφθεί ο Ερντογάν την Ελλάδα. Τι σημαίνει η επιθυμία αυτή του Ερντογάν και μάλιστα αυτήν τη στιγμή; Επίθεση φιλίας, πίεση για ρεαλισμό από μεριάς της Ελλάδας;

Μήπως η Τουρκία εξασθένιση έστω και για λίγο την πίεση της; Οι παραβιάσεις συνεχίζονται, η Αγία Σοφία έγινε τζαμί και μεταδόθηκε όλη η λειτουργία απ’ ευθείας από την τουρκική τηλεόραση, στο Αιγαίο, στη Θράκη και την Κύπρο οι αξιώσεις δεν έχουν μειωθεί στο ελάχιστο. To casus belli συνεχίζει να υπάρχει. Η φινλανδοποίηση μπορεί να έρθει πριν, αλλά και μετά από έναν πόλεμο. Δεν αποκλείει τη διαρκή πολεμική πίεση με τις επιδείξεις – προτάσεις συνεργασίας δορυφοροποίησης, δημιουργίας κεκτημένων με την δύναμη και την απειλή.

 

Και το όνομα αυτής;

Η FYROM περνά μεγάλη κρίση και ο κίνδυνος διαμελισμού της είναι υπαρκτός κυρίως από τον αλβανικό μεγαλοϊδεατισμό. Οι κινήσεις απόκρουσης της ρωσικής πολιτικής οδήγησαν σε συμβιβασμούς μέσα στην FYROM και τώρα ο δυτικός παράγοντας επιθυμεί να πετύχει μια σταθεροποίηση με την εισδοχή της στο ΝΑΤΟ. Εμπόδιο, όμως, είναι η ελληνική πλευρά που μπλοκάρει την είσοδο χωρίς επίλυση της ονομασίας της χώρας. Όπερ σημαίνει ότι η θέληση επίλυσης του «μακεδονικού» με ένταξη της FYROM στο ΝΑΤΟ πρέπει να ικανοποιηθεί με κάποιο τρόπο και από την ελληνική πλευρά. Γι αυτό υπάρχει έντονη κινητικότητα και πιέσεις προς την ελληνική πλευρά να αποδεχτεί όνομα που στη πράξη θα σημαίνει σκέτο «Μακεδονία». Στην εφημερίδα Real γράφτηκε ότι η Ελλάδα πρότεινε την ονομασία «Μακεδονία του Βαρδάρη». Τάχα σύνθετη και γεωγραφική ονομασία, ενώ ο υπουργός εξωτερικών της FYROM δήλωσε πρόθυμος να συζητηθεί το θέμα του ονόματος ενώ οι εθνικιστικοί κύκλοι της γειτονικής χώρας εμφανίζονταν μέχρι τώρα ανένδοτοι.

https://www.e-dromos.gr/h-fantasiosi-stin-exousia/

Tagged : /

Έγινε κάτι σημαντικό στο Δίστομο; – Άρθρο στο Δρόμο (φ.363 – 17/6/2017)

Δυο σκέψεις για όσα έγιναν κατά (και μετά από) την πρόσφατη εκδήλωση, πέρα από το φαίνεσθαι και το γενικώς θορυβείν

 

 

1 Επαναηθικοποίηση της πολιτικής

Υπάρχει τεράστιο κενό, ένα διαζύγιο ανάμεσα στην πολιτική (και τους πολιτικούς) και την ηθική. Προσωπική ανέλιξη, ψηφοθηρία και μάρκετινγκ, αναδεικνύονται σε βασικές μορφές της πολιτικής δράσης. Λόγια, συνθήματα και κυρίως ατάκες υπηρετούν αυτά, χωρίς ουσιαστική υπόσταση και σχέση με τα πραγματικά προβλήματα. Η προσωπική ιδιοτέλεια είναι το μέγιστο των ατομικών δικαιωμάτων. Η δημιουργία κομμάτων και κομματιδίων, κυρίως αρχηγικών και παλαιοκομματικής κοψιάς, συμβαίνει σήμερα σε μια περίοδο κατοχύρωσης θέσεων, αφού όλοι λογαριάζουν ότι το τοπίο θα αλλάξει και ίσως κάπου βρουν να πλασαριστούν.

Επί του συγκεκριμένου, ο Μανώλης Γλέζος δεν έχει σχέση με όσα αναφέραμε. Η παρουσία του στην πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου σημαδεύεται από έντονα στοιχεία ηθικής και ιδεολογίας. Ακόμα κι όταν κανείς δεν συμφωνεί με κάποιες επιλογές του (κανείς δεν είναι υπεράνω κριτικής), οφείλει να κατανοεί ποιος είναι ο Μανώλης Γλέζος και τι «εκτόπισμα» έχει.

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου δείχνει να μην το αντιλαμβάνεται καθόλου όταν γράφει: «Ο Μανώλης Γλέζος προτίμησε να βάλει ο ίδιος με τα χέρια του τη σημαία του κατακτητή πάνω στο μνημείο των θυμάτων» και συμπληρώνει ότι προσυπογράφει ένα κείμενο του συνεργάτη της, Διαμαντή Καραναστάση, ο οποίος γράφει: «Ο Γλέζος είναι ο ήρωας που πριν 76 χρόνια κατέβασε τη σημαία από την ακρόπολη. Ο Γλέζος είναι αυτός που χτες την έβαλε πίσω. Αυτή τη φορά πάνω στο μνήμα των νεκρών. Την άρπαξε και την έβαλε με μανία… Ο Μανώλης Γλέζος, φοβήθηκε χτες ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου -που μπορεί να έχει μαζί της ό,τι προσωπικό θέλει- θα του πάρει τη σημαία που κατέβασε κάποτε. Και προτίμησε να τη βάλει πίσω από το να την αφήσει στα χέρια άλλου».

Εδώ ξεπερνάμε πια κάθε μέτρο. Δεν υπάρχει κανένα, μα κανένα μέτρο…

Ο Μανώλης Γλέζος δεν είναι χθεσινός. Είναι γελοία οποιαδήποτε σύγκριση της Ζωής Κωνσταντοπούλου μαζί του. Για όσα έχει κάνει για τις μαρτυρικές πόλεις και χωριά, για τις πολεμικές αποζημιώσεις, την αποκατάσταση της Ιστορίας, για τους δεσμούς αίματος που έχει με τον κόσμο της εθνικής αντίστασης, θα ήταν επιβεβλημένος ο ελάχιστος σεβασμός.

 

2 Εγκλήματα και συγχώρεση

Δεν υποστηρίζουμε γενικά τον «καθωσπρεπισμό» στην πολιτική. Για παράδειγμα, δεν θα μας ξένιζε διόλου η παρέμβαση κατοίκων μαρτυρικών χωριών απέναντι σε γερμανικές και ελληνικές αρχές με στόχο την υποκρισία και την αμνησία ή για τα σημερινά πεπραγμένα τους. Πολλά από τα συγχαρητήρια που εισέπραξε ο Μανώλης Γλέζος (π.χ. από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας) στάλθηκαν γιατί πρόσκαιρα έβγαλαν την επίσημη πολιτεία από μια δύσκολη θέση.

Ο λόγος του Μανώλη Γλέζου ότι «ο γιος του εγκληματία δεν ευθύνεται για τα εγκλήματα του πατρός του», είναι που έχει μια μεγάλη ηθική φόρτιση και δεν μπορεί να προσπεραστεί εύκολα.

Τα εγκλήματα των ναζί ήταν τρομερά και δεν σβήνονται. Ακόμα κι αν είχαν ικανοποιήσει οι γερμανικές αρχές το αίτημα των επανορθώσεων και της επιστροφής όσων άρπαξαν οι χιτλερικοί, και πάλι η συγχώρεση θα ήταν ένα άλλο κεφάλαιο, μια πράξη που δεν θα συνδέονταν με ανταλλάγματα οποιουδήποτε είδους.

Μόνο οι παθόντες, όσοι έζησαν και ξέρουν όσα συνέβησαν μπορούν να συγχωρήσουν. Γι αυτό ορισμένες τελετές και εκδηλώσεις έχουν έναν ιερό χαρακτήρα, αποτελούν έναν τρόπο με τον οποίο ο λαός διασώζει την μνήμη και τα ιερά του, τον πόνο που δεν σβήνει με δεκάρικους κάθε είδους, και δεν αποτελούν πεδίο εύκολης πολιτικολογίας και αυτοπροβολής.

Σημαντικοί διανοητές (πχ Ντεριντά, Άρεντ) μιλώντας γενικά για την συγχώρεση (για τα ναζιστικά εγκλήματα ή για άλλα που έγιναν κατά της ανθρωπότητας), τονίζουν μεταξύ άλλων ότι υπάρχει παραδοχή του ασυγχώρητου, γι’ αυτό η συγχώρεση πρέπει να αναγγείλει τον εαυτό της ως το ίδιο το αδύνατο. Η συγχώρεση πρέπει να εμπλέκει δύο ενικότητες, τον ένοχο και το θύμα. Όποια άλλη παρεμβολή τρίτου οδηγεί στην αμνηστία, στην συμφιλίωση, στην επανόρθωση που δεν έχουν σχέση με την συγχώρεση. Η συγχώρεση δεν ανέρχεται σε θεραπεία συμφιλίωσης. Η συγχώρεση δεν προϋποθέτει την λήθη αλλά την μνήμη.

Αναφερόμενος ο Ντεριντά σε ένα παράδειγμα από τη Νότια Αφρική, αναφέρει χαρακτηριστικά την κατάθεση της συζύγου ενός δολοφονημένου ανθρώπου από βασανιστές: «Μια επιτροπή ή μια κυβέρνηση δεν μπορεί να συγχωρήσει. Μόνο εγώ, εν τέλει, θα μπορούσα να το κάνω. Και δεν είμαι έτοιμη να συγχωρήσω».

Όποιος θέλει να σκύψει με σεβασμό πάνω στις πληγές και τον πόνο που προκαλούν τα εγκλήματα, να εμβαθύνει μπροστά στην θηριωδία του ίδιου του ανθρώπου απέναντι σε άλλα ανθρώπινα όντα, δεν μπορεί παρά να θυμηθεί τα λόγια του Αισχύλου πριν 2.500 χρόνια: «Να δαμάσουμε την αγριότητα του ανθρώπου και να κάνουμε ήμερη την ζωή αυτού του κόσμου».

https://www.e-dromos.gr/egine-kati-shmantiko-sto-distomo/

Tagged : /

Νέος γύρος έντασης και ανάφλεξης στην πολύπαθη περιοχή – Άρθρο στο Δρόμο (φ. 362 – 3/6/2017)

Η ιδέα της εθνικής κοινωνικής χειραφέτησης τέθηκε στην Βαλκανική στις αρχές του 19ου αιώνα μέσα από τα πιο ριζοσπαστικά στοιχεία της αστικής τάξης και στηρίχθηκε κυρίως στους αγώνες και τις εξεγέρσεις της βαλκανικής αγροτιάς ενάντια στον οθωμανικό ζυγό και τις φεουδαρχικές σχέσεις που αυτός ευνοούσε.

Αυτές οι δυνάμεις κυνηγήθηκαν όχι μόνο από τους Οθωμανούς αλλά και από τις μεγάλες δυνάμεις που είχαν συγκροτήσει την Ιερή Συμμαχία και καταπολεμούσαν κάθε ριζοσπαστικό αστικό κίνημα, κάθε λαϊκή εξέγερση. Το ριζοσπαστικό σχέδιο του Ρήγα Βελεστινλή εκφράζει τέτοιες ιδέες και δυνάμεις και το τραγικό τέλος του δείχνει την συνεργασία των αντιδραστικών δυνάμεων.

Εθνική αφύπνιση και βαλκανοποίηση

Η εθνική αφύπνιση στα Βαλκάνια συναντήθηκε με ορισμένα σοβαρά γεωπολιτικά και κοινωνικά γεγονότα: την επίλυση του ανατολικού ζητήματος, την άμεση εμπλοκή των μεγάλων δυνάμεων, τη διάλυση αυτοκρατοριών, την είσοδο στην εποχή του ιμπεριαλισμού και των ιμπεριαλιστικών πολέμων, την ανικανότητα ή τα όρια της αστικής τάξης στα Βαλκάνια να επιλύσει τα εθνικά ζητήματα, την εχθρότητα που αυτή έδειξε απέναντι στην αγροτιά και την νέα εργατική τάξη που εμφανίζονταν στο προσκήνιο.

Η Βαλκανική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία που ενέπνευσε τα πιο ριζοσπαστικά αστικά στοιχεία στις αρχές του 19ου αιώνα, δεν έγινε δυνατή τότε. Στη θέση της επιβλήθηκε η βαλκανοποίηση, που ανέκοψε κάθε γνήσια τάση προς έναν δημοκρατισμό στην περιοχή. Αυτό που συνέβη τότε στα Βαλκάνια, καταχωρήθηκε στη γλώσσα της διπλωματίας που χαρακτηρίζει τον ιδιαίτερο τρόπο σχηματισμού κρατών. Βαλκανοποίηση επομένως έχουμε όταν σχηματίζονται ή διαμελίζονται κράτη με άμεση παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων και αυθαίρετη χάραξη ή επαναχάραξη συνόρων, ανταλλαγές πληθυσμών και δημιουργία νέων κρατικών οντοτήτων. Οντοτήτων που από τη στιγμή της δημιουργίας τους φορτώνονταν σημαντικά μειονοτικά προβλήματα, που στην κατάλληλη στιγμή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση σχεδιασμών των μεγάλων δυνάμεων. Εξυπακούεται πως η βαλκανοποίηση τροφοδότησε πολλές πρόσκαιρες συμμαχίες, που γρήγορα μεταβάλλονταν, καθώς και σοβαρές σοβινιστικές συγκρούσεις.

Από μια άποψη, η βαλκανοποίηση ήταν η απάντηση των αστικών τάξεων και των μεγάλων δυνάμεων ενάντια στο ανερχόμενο εργατικό κίνημα και τις συχνές αγροτικές εξεγέρσεις. Ήταν ένας κυματοθραύστης σε κάθε απόπειρα ανεξάρτητης πορείας των Βαλκανίων και όρος για την επιβολή του ελέγχου στην περιοχή από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

Δεύτερος μεγάλος σταθμός στην εθνική και κοινωνική ζωή των Βαλκανίων υπήρξε η περίοδος του μεγάλου αντιφασιστικού πολέμου ενάντια στην χιτλεροφασιστική κατοχή. Στην περιοχή αυτή αναπτύχθηκαν ορισμένα από τα πιο μεγάλα και σημαντικά εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στην Ευρώπη χάρις στην αποφασιστική συμβολή των κομμουνιστικών κομμάτων.

Γύρω από το κομμουνιστικό κίνημα και τον νέο γεωπολιτικό συσχετισμό συγκροτήθηκαν μεγάλα λαϊκά και δημοκρατικά μπλοκ δυνάμεων και άλλαξε για πρώτη φορά ο συσχετισμός δύναμης σε μια προοδευτική κατεύθυνση.

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν τον πόλεμο –σε μια πολύ βραχύχρονη περίοδο οι λαϊκές δημοκρατίες στα Βαλκάνια μεταμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική πραγματικότητα και έβαλαν εκτεταμένες περιοχές της βαλκανικής στο δρόμο της προόδου, παρά τις ελλείψεις και τις αδυναμίες που αναμφισβήτητα υπήρξαν. Τα Βαλκάνια γνώρισαν όλες τις εκδοχές του υπαρκτού σοσιαλισμού, ανάπτυξαν ιδιαίτερες «ποικιλίες» που σαν τέτοιες δεν μπόρεσαν να αντέξουν στις μεγάλες ανακατατάξεις που έφερε η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και της Σοβιετικής Ένωσης. Η θύελλα της κατάρρευσης συμπαρέσυρε και τα εκεί καθεστώτα. Τις μεγαλύτερες αντιστάσεις στο κύμα αυτό τις ανέδειξαν οι περιπτώσεις που είχαν κτίσει ένα σχετικά πιο ανεξάρτητο παραγωγικό και κρατικό μηχανισμό (Γιουγκοσλαβία). Η αποτίμηση του σοσιαλισμού που χτίσθηκε στα Βαλκάνια, αλλά και της προσφοράς του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος είναι ένα ανοικτό κεφάλαιο.

 

Στην περίοδο της Νέας Τάξης

Σήμερα ζούμε μια τρίτη περίοδο – φάση. Η Βαλκανική δοκίμασε τη Νέα Τάξη Πραγμάτων και περιδινείται στους νέους γεωπολιτικούς συσχετισμούς. Ό,τι θετικό είχε επιτευχθεί, ό,τι κατακτήσεις είχαν οι εργαζόμενοι και οι λαοί σε όλα τα άκρα της Βαλκανικής, ανατινάζονται στον αέρα.

Σήμερα, όχι μόνο επιβάλλεται μια νέα εκτεταμένη βαλκανοποίηση, υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., που δημιουργούν ένα νέο σύστημα προτεκτοράτων, αλλά προωθείται ταυτόχρονα και μια αποβαλκανοποίηση της Βαλκανικής. Αποβαλκανοποίηση με την έννοια ότι ξεχαρβαλώνεται όλος ο παραγωγικός ιστός των Βαλκανικών χωρών, μετατρέπεται σε συμπληρωματικός των πολυεθνικών μονοπωλίων, ανατινάζονται συνειδητά όλες οι προϋποθέσεις ανεξάρτητης πορείας των βαλκανικών χωρών, εισάγονται όλα τα πολιτιστικά παραπροϊόντα του καπιταλισμού, ξεριζώνονται λαοί και παραδόσεις. Η αποβαλκανοποίηση των Βαλκανίων, πέρα από τα πρόδηλα γεωπολιτικά και οικονομικά της κίνητρα, εκφράζει στην πράξη και τον ρατσισμό που επιδεικνύουν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις απέναντι στους Βαλκανικούς λαούς που τους θεωρούν ανθρώπους ημιάγριους που αυτοί θα τους εκπολιτίσουν. Και ο πολιτισμός τους εισάγεται με την καταστροφή, τους ανθρωπιστικούς πολέμους, τους χειρουργικούς βομβαρδισμούς, την επιστράτευση των μαφιών όλων των ειδών, την καταστροφή της ζωής, τους βασιλιάδες, τους εξαγορασμένους πολιτικούς κ.λπ.

Από μια Βαλκανική που αποτελούνταν από 5 χώρες (Αλβανία, Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ελλάδα) έχουμε μια Βαλκανική με 11 κρατικές οντότητες (Αλβανία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ρουμανία, ΠΓΔΜ, Κόσσοβο, Κροατία, Σλοβενία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Σερβία) και τίποτα δεν θυμίζει την εικόνα που υπήρχε πριν το 1990. Δεν αποκλείεται να υπάρξει ένα ειδικό καθεστώς για την Βοϊβοδίνα και δεν πρέπει να ξεχνιέται η παρουσία και η δράση της Τουρκίας στη Βαλκανική χερσόνησο: ένα τμήμα της (ευρωπαϊκή Τουρκία) βρίσκεται στα Βαλκάνια, ενώ τουρκικές μειονότητες υπάρχουν και παίζουν ρόλο ακόμα και σε κυβερνητικούς συνασπισμούς, όπως για παράδειγμα στη Βουλγαρία. Η δημιουργία κρατών-προτεκτοράτων στην περιοχή δεν είναι το αποτέλεσμα της εξέλιξης κάθε εθνικής οντότητας σε κράτος-έθνος (όπως ισχυρίζονται πολλοί), αλλά προϊόν της άμεσης ανάμειξης ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, προϊόν των ανταγωνισμών και των συμβιβασμών τους στην περιοχή1. Τέτοιας μορφής άμεση ανάμειξη έχει ανάγκη τη συνέργεια των αστικών τάξεων της περιοχής στις κρατικές ή παρακρατικές εκδοχές τους.

 

Ο νέος κύκλος έντασης και συγκρούσεων στην Βαλκανική

Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν ανοικτές δύο μεγάλες πληγές. Από βορρά το ουκρανικό μέτωπο και οι προσπάθειες να σφίξει ο κλοιός γύρω από την Ρωσία ακόμα και μέσω Βαλκανίων. Στα νοτιοανατολικά, ο διεθνοποιημένος πόλεμος στη Συρία και η ισχυρότερη παρουσία την Τουρκίας στη βαλκανική. Υπό αυτούς τους όρους είναι εντελώς φυσικό να ανοίξει ένας νέος γύρος συγκρούσεων, εντάσεων και στρατιωτικών διευθετήσεων που δεν ξέρουμε μέχρι ποιο σημείο θα φτάσει.

Στην μνημονιακή Ελλάδα, το ενδιαφέρον για την κατάσταση στα Βαλκάνια έχει περιοριστεί, γιατί όλη η προσοχή έχει επικεντρωθεί γύρω από το «δυτικό» μέτωπο της χώρας. Στην πραγματικότητα, με την είσοδο στην μνημονιακή εποχή, η Ελλάδα υποβαθμίστηκε σημαντικά σε όλους τους τομείς, αποκόπηκε από τα Βαλκάνια πολλαπλά και, βουλιάζοντας μέσα στην κρίση της, δεν διαθέτει σχεδόν καμία πολιτική για όσα συμβαίνουν πολύ κοντά της.

Ο νέος κύκλος έντασης και συγκρούσεων που ανοίγει βρίσκει αντιμέτωπες ορισμένες δυνάμεις που οι κυριότερες είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Ρωσία και η Τουρκία. Αυτές έχουν τη δυνατότητα αλλά και τα μέσα να ασκήσουν πολιτικές, να χαράξουν κατευθύνσεις, να εξουδετερώσουν κινήσεις των κάθε φορά ανταγωνιστών, να ακυρώσουν πλάνα και σχέδια, να προωθήσουν τις θέσεις τους. Το κουβάρι είναι πολύ μπλεγμένο και ορισμένα που συμβαίνουν στην Βαλκανική μπορεί να είναι απόηχος ανακατατάξεων και ανταγωνισμών σε άλλα σημεία του πλανήτη. Το ποιος θέλει να ανοίξει ένα μέτωπο στην Βαλκανική δεν είναι τόσο ευδιάκριτο ζήτημα. Δεν είναι τόσο καθαρό ποιος θα αντιμετωπίσει τα περισσότερα προβλήματα αν ανάψει μια φωτιά στην Βαλκανική. Μια φωτιά στην βαλκανική –που πανεύκολα ανάβει με τόσο… εύφλεκτο υλικό που έχει συσσωρευτεί- μπορεί να χρησιμεύσει ως αντιπερισπασμός άλλων μετώπων.

Πάντως, είναι σε εξέλιξη ανταγωνισμοί που πρέπει να έχουμε υπόψη μας. Ο ανταγωνισμός ΗΠΑ – Γερμανίας διαπερνά περιοχές των Βαλκανίων. Η αντιπαράθεση Δύσης – Ρωσίας δεν είναι διόλου μικρή στην περιοχή των Βαλκανίων και πολλές από τις εξελίξεις συνδέονται άμεσα με αυτήν. Τέλος, η Τουρκία τόσο στην αντιπαράθεση που έχει με την Ευρώπη, όσο και οι διενέξεις που έχει με τις ΗΠΑ, μπορεί να την σπρώξουν σε πρωτοβουλίες στα Βαλκάνια, στη Θράκη και στο Αιγαίο.

Τι θα σήμαιναν τα Ελεύθερα Βαλκάνια; Το ερώτημα από μόνο του, καθώς και η δυσκολία απάντησής του, εμφανίζει την εικόνα ενός δρόμου ναρκοθετημένου που όμως πρέπει να διαβούμε. Ένα γνήσια λαϊκό «εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε» πρέπει να στραφεί απέναντι στους ντόπιους και διεθνείς δυνάστες και να ματαιώσει το σκοτεινό μέλλον για τους λαούς της Βαλκανικής που προετοιμάζουν.

 

(1) Για τον προσεκτικό παρατηρητή της βαλκανικής ιστορίας δεν θα περάσει απαρατήρητο το γεγονός πως και η ναζιστική διείσδυση στα Βαλκάνια είχε σαν μοχλό την δημιουργία αρκετών προτεκτοράτων.

https://www.e-dromos.gr/neos-gyros-entasis-kai-anaflexis-stin-polypa8i-perioxi/

Tagged : /

Πρόβλεψη και συσχετισμός δυνάμεων – Άρθρο στο Δρόμο (φ.360 – 20/5/2017)

«Μόνο όποιος θέλει έντονα, προσδιορίζει τα αναγκαία στοιχεία για την πραγματοποίηση της θέλησής του»

του Ρούντι Ρινάλντι

 

Οι σκέψεις που εκθέτει ο Γκράμσι στις σημειώσεις του για τον Μακιαβέλι, την πολιτική και το σύγχρονο κράτος έχουν τροφοδοτήσει πλήθος από αναλύσεις, δοκίμια, βιβλία, παρεμβάσεις. Στο σύντομο σημείωμα που ακολουθεί θα δώσουμε εντελώς συνοπτικά τις βασικές σκέψεις του Γκράμσι για δύο κρίσιμα θέματα: Την πρόβλεψη και τον συσχετισμό δυνάμεων. Εξυπακούεται ότι ο καλύτερος τρόπος είναι η άμεση επαφή και ανάγνωση του έργου του που κυκλοφορεί στην χώρα μας (Για τον Μακιαβέλι, εκδόσεις Ηριδανός).

Αναφερόμενος στην πρόβλεψη ο Γκράμσι σημειώνει πως «είναι βέβαιο ότι προβλέπω σημαίνει μονάχα βλέπω καλά το παρόν και το παρελθόν σαν κίνηση: βλέπω καλά, δηλαδή διακρίνω με ακρίβεια τα βασικά και μόνιμα στοιχεία της διαδικασίας». Αλλά, θα προσθέσει πως «είναι παράλογο να σκεφτούμε μία πρόβλεψη καθαρά αντικειμενική. Όποιος κάνει την πρόβλεψη, στην πραγματικότητα έχει ένα “πρόγραμμα” πού θέλει να το κάνει να θριαμβεύσει και η πρόβλεψη είναι ακριβώς στοιχείο αυτού του θριάμβου».

Ακόμα περισσότερο, ο Γκράμσι θα υποστηρίξει πως «μπορούμε να πούμε ότι μονάχα στο βαθμό που η πρόβλεψη συνδέεται με ένα πρόγραμμα, αποκτάει και μια αντικειμενικότητα». Και εξηγεί αυτήν την φαινομενικά παράδοξη άποψη με τα εξής επιχειρήματα:

1) Μονάχα το πάθος οξύνει το νου και συνεργεί στο να κάνει πιο καθαρή τη διαίσθηση και άρα να αποκτάμε μια εμπειρία στην ανάλυση των διαφόρων καταστάσεων και κινήσεων,

2) Μόνο η ύπαρξη στον «προβλέποντα» ενός προγράμματος για πραγματοποίηση τον καθιστά ικανό ώστε να κρατιέται στο ουσιώδες, και

3) διότι, εφόσον η πραγματικότητα είναι αποτέλεσμα εφαρμογής της ανθρώπινης θέλησης στην κοινωνία των πραγμάτων, το να κάνουμε αφαίρεση κάθε βουλητικού στοιχείου ή να υπολογίζουμε μονάχα την επέμβαση των θελήσεων των άλλων και να θεωρούμε τα στοιχεία αυτά σαν αντικειμενικούς όρους, ακρωτηριάζουμε την πραγματικότητα.

Για να γίνει πιο εμφανής η άποψή του θα την συνοψίσει σε μια φράση: «Μόνο όποιος θέλει έντονα, προσδιορίζει τα αναγκαία στοιχεία για την πραγματοποίηση της θέλησής του» και έτσι μετατρέπεται και αυτός σε ένα στοιχείο της πραγματικότητας, σε ένα ενεργό στοιχείο που πασχίζει να διαμορφώσει την πραγματικότητα τροποποιώντας τους συσχετισμούς των δυνάμεων.

Για τον Γκράμσι δεν υπάρχουν σινικά τείχη ανάμεσα στους αντικειμενικούς και υποκειμενικούς παράγοντες. Όποιος ορθώνει τέτοια τείχη φοβάται την κοινωνική δυναμική, δεν θέλει έντονα, βουλιάζει στον αντικειμενισμό και στον οικονομισμό, γίνεται συντηρητικός, δεν εκτιμάει τα ξεσπάσματα, καταδικάζει το αυθόρμητο και περιμένει κάποιους αυτοματισμούς που θα έρθουν, όταν ωριμάσουν οι αντικειμενικοί όροι…

Για τον Γκράμσι, «ο πολιτικός σε δράση (ο πολιτικός οργανισμός) είναι ένας δημιουργός, ένας διεγέρτης, αλλά ούτε δημιουργεί από το μηδέν, ούτε κινείται μέσα στο θολό κενό των επιθυμιών και των ονείρων του. Βασίζεται πάνω στην έγκυρη πραγματικότητα».

Αλλά τι είναι αυτή η έγκυρη πραγματικότητα; Είναι ίσως κάτι στατικό και ακίνητο ή μάλλον ένας συσχετισμός δυνάμεων σε συνεχή κίνηση και αλλαγή ισορροπίας; Όταν χρησιμοποιείς την θέληση για να δημιουργήσεις μια καινούρια ισορροπία δυνάμεων που πραγματικά υπάρχουν και δρουν, στηριζόμενος επάνω σε κείνη τη δύναμη που θεωρείται προοδευτική, και ισχυροποιώντας την για να την κάνεις να θριαμβεύσει, σημαίνει πάντα ότι κινείσαι στο έδαφος της έγκυρης πραγματικότητας, αλλά, για να την κυριαρχήσεις και να την ξεπεράσεις ή να συμβάλλεις σε αυτό.

O Γκράμσι θα φτάσει σε ένα σημείο συμπύκνωσης αυτής της αντίληψης λέγοντας ότι το «πώς πρέπει να είναι τα πράγματα», δηλαδή, το πώς πρέπει να γίνουν τα πράγματα σύμφωνα με ένα σχέδιο και πρόγραμμα είναι άρα κάτι το συγκεκριμένο, είναι μάλιστα η μοναδική ρεαλιστική και ιστορική ερμηνεία της πραγματικότητας, είναι μόνον ιστορία σε δράση και φιλοσοφία σε δράση, μόνον πολιτική.

Άρα, η πολιτική για τον Γκράμσι είναι ιστορία και φιλοσοφία σε δράση, είναι πραγματική κίνηση ανθρώπων που αγωνίζονται για ένα στόχο, έχοντας μια κοσμοαντίληψη και ένα σχέδιο για το πώς πρέπει να είναι τα πράγματα αρνούμενοι την υπάρχουσα κατάσταση.

 

Συσχετισμός δυνάμεων και πολιτική συνείδηση

Όμως πρέπει να αποκτήσουμε την ικανότητα να αναλύουμε τον συσχετισμό των δυνάμεων. Αν δεν αναλύσεις την πραγματικότητα και αν δεν καθορίσεις με όση μεγαλύτερη ακρίβεια γίνεται τον συσχετισμό δυνάμενων είναι αδύνατο να ασκήσεις οποιαδήποτε πολιτική.

O Γκράμσι παρατηρώντας ότι υπάρχει μια σύγχυση γύρω από το ζήτημα του συσχετισμού δυνάμεων θα πει: «Διαβάζουμε συχνά μέσα σε ιστορικές αφηγήσεις τη γενική έκφραση “συσχετισμός των δυνάμεων ευνοϊκός ή δυσμενής για τούτη ή εκείνη την τάση”. Έτσι αφηρημένα, η διατύπωση αυτή δεν εξηγεί τίποτα ή σχεδόν τίποτα».

Στο μελέτη του συσχετισμού των δυνάμεων, ο Γκράμσι διακρίνει τρεις βασικές στιγμές ή βαθμίδες:

1) Έναν συσχετισμό των κοινωνικών δυνάμεων που συνδέεται στενά με τη δομή, που είναι αντικειμενικός, ανεξάρτητος από τη θέληση των ανθρώπων, τέτοιος που μπορεί να μετρηθεί με τα συστήματα των θετικών ή των φυσικών επιστημών. Πάνω στη βάση του βαθμού ανάπτυξης των υλικών δυνάμεων της παραγωγής υπάρχουν οι κοινωνικοί σχηματισμοί που καθένας τους αντιπροσωπεύει μια λειτουργία και έχει μια δεδομένη θέση στην παραγωγή. H σχέση αυτή είναι που αποτελεί μια πραγματικότητα που δεν επιδέχεται αλλαγή: κανένας δεν μπορεί να αλλάξει τον αριθμό των επιχειρήσεων και όσων εξαρτώνται από αυτές, τον αριθμό των πόλεων με το δεδομένο πληθυσμό τους κτλ. Αυτή η βασική διάταξη επιτρέπει να μελετήσουμε αν υπάρχουν μέσα στην κοινωνία οι αναγκαίοι και επαρκείς όροι για έναν μετασχηματισμό της, επιτρέπει δηλαδή να ελέγχουμε το βαθμό του ρεαλισμού και του πραγματοποιήσιμου των διαφόρων ιδεολογιών ή και προγραμμάτων.

2) Mια διαδοχική στιγμή είναι ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων· δηλαδή «η εκτίμηση του βαθμού της ομοιογένειας της αυτοσυνείδησης και της οργάνωσης που έχουν πετύχει οι διάφορες κοινωνικές ομάδες».

Υπάρχουν βαθμίδες «που αντιστοιχούν στις διάφορες στιγμές της συλλογικής πολιτικής συνείδησης, έτσι όπως έχουν εκδηλωθεί μέχρι τώρα στην ιστορία», ξεκινώντας από την οικονομικο-συνεταιριστική ως την πιο καθαρά πολιτική όταν μια τάξη συνειδητοποιήσει τα κοινά συμφέροντα της έως αυτή της ηγεμονίας και του κράτους.

3) H τρίτη στιγμή είναι του συσχετισμού των στρατιωτικών δυνάμεων, που είναι άμεσα αποφασιστική ορισμένες φορές.

O Γκράμσι θέλοντας να εξοπλίσει όσους δεν κατέχουν την πολιτική επιστήμη συμπληρώνει την ανάλυσή του με δύο σημαντικές παρατηρήσεις σχετικά με τον συσχετισμό των δυνάμεων και τις τρεις βαθμίδες του.

Α) H ιστορική εξέλιξη αιωρείται αδιάκοπα ανάμεσα στην πρώτη και την τρίτη βαθμίδα, με τη μεσολάβηση της δεύτερης. Δηλαδή η ιστορική εξέλιξη καθορίζεται αδιάκοπα από την πορεία του συσχετισμού των κοινωνικών δυνάμεων και του στρατιωτικού συσχετισμού. Όμως η ιστορική εξέλιξη μεσολαβείται από την πορεία και τις εκδηλώσεις του πολιτικού συσχετισμού, γιατί αυτός κινητοποιεί, δικαιολογεί, συγκεντρώνει, συνενώνει, αποσυνθέτει, δημιουργεί όρους επικράτησης κ.λπ.

Β) Αλλά η πιο σημαντική –λέει ο Γκράμσι– παρατήρηση που πρέπει να κάνουμε αναφορικά με κάθε συγκεκριμένη ανάλυση του συσχετισμού των δυνάμεων είναι ετούτη: ότι οι όποιες αναλύσεις δεν μπορούν και δεν πρέπει να αποτελούν σκοπό από μόνες τους, αλλά αποκτούν σημασία μόνο αν χρησιμεύουν στο να δικαιώσουν μια πρακτική δραστηριότητα, μια πρωτοβουλία της θέλησης. Αυτές δείχνουν ποια είναι τα σημεία της «ήσσονος αντιστάσεως» όπου η δύναμη της θέλησης μπορεί να εφαρμοστεί πιο αποτελεσματικά, υπαγορεύουν τις άμεσες τακτικές ενέργειες, δείχνουν πώς μπορεί καλύτερα να καταρτιστεί μια εκστρατεία πολιτικής ζύμωσης, ποια γλώσσα θα είναι καλύτερα αντιληπτή από τις μάζες κ.λπ.

Και θα τονίσει με έμφαση πως το αποφασιστικό στοιχείο κάθε κατάστασης είναι η μόνιμα οργανωμένη δύναμη και ετοιμασμένη από καιρό να επέμβει όταν κρίνεται ότι μια κατάσταση είναι ευνοϊκή.

Για τον Γκράμσι είναι ευνοϊκή μια κατάσταση μόνο στο βαθμό που μια τέτοια δύναμη οργανωμένη και ετοιμασμένη από καιρό υπάρχει και είναι γεμάτη από μαχητική θέρμη. Για αυτό –τονίζει– «το ουσιαστικό καθήκον είναι να καταγινόμαστε συστηματικά και υπομονετικά για να διαμορφώσουμε, αναπτύξουμε και να κάνουμε όλο και πιο ομοιογενή και συμπαγή, με συνείδηση του εαυτού της αυτή τη δύναμη».

https://www.e-dromos.gr/provlepsi-kai-sysxetismos-dynameon/

 

 

Tagged : /

Η λαϊκή διαθεσιμότητα αφετηρία και κατάληξη κάθε χειραφετητικής πολιτικής – Άρθρο στο Δρόμο(φ.358 – 6/5/2017)

Στην κατάσταση διάλυσης και ήττας αυταπατών και ελπίδων, ζητούμενο είναι η σύνθεση, η βαθιά και ουσιαστική διαδικασία αντιμετώπισης των θεμάτων του υποκειμένου

 

Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση σύγχυσης και αποπροσανατολισμού που παίρνει μεγάλες διαστάσεις. Τέτοιου βαθμού μάλιστα, που η παραλυτική και διαλυτική επίδρασή τους γίνεται αντιληπτή μεν, ταυτόχρονα όμως μοιάζει να μην μπορεί να αντιμετωπιστεί. Ή, ακόμα περισσότερο, μοιάζει να μην αξιολογείται η σημασία και η πρωταρχικότητα αυτών των θεμάτων ώστε να τεθεί στο επίκεντρο η αντιμετώπισή τους.

Το «ζήτημα των ζητημάτων» της συγκυρίας είναι αυτό της λαϊκής διαθεσιμότητας, δηλαδή ποιο είναι το επίπεδο της κοινωνικής συνείδησης αλλά και οι διεργασίες που συντελούνται στον λαϊκό παράγοντα. Βέβαια, αυτή η αξιολόγηση αφορά όσους –για να συνεννοηθούμε– κατανοούν πως χωρίς την ενεργοποίηση των ανθρώπων, χωρίς την συμμετοχή και την συγκρότησή τους σε μαχητικό παράγοντα, την συγκρότησή των ανθρώπων αυτών σε πολιτεία, δεν μπορεί να υπάρξει θετική εξέλιξη και διέξοδος από τα προβλήματα και τα σκληρά διλήμματα που τίθενται μπροστά μας.

Επομένως, ανάμεσα σε όλους τους όρους που συνθέτουν την συγκυρία (οικονομικούς, πολιτικούς, γεωπολιτικούς), πρέπει να συνυπολογίζεται το ζήτημα της λαϊκής διαθεσιμότητας, καθώς είναι αποφασιστικό στον υπολογισμό του συσχετισμού δυνάμεων και των δυνατοτήτων παρέμβασης. Πλάι σε κάθε πολιτική πρόταση και πλαίσιο, είναι αναγκαίο να συνυπολογισθεί μια δυναμική πολιτική για την λαϊκή διαθεσιμότητα και την προαγωγή της. Μια πολιτική για την κατάσταση και την ποιότητα του υποκειμένου. Με μια έννοια, αυτή η πλευρά έχει αυτοδύναμη, θεμελιακή διάσταση για έναν πολύ ουσιαστικό λόγο: Η λαϊκή διαθεσιμότητα, το υποκείμενο γενικά, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται εργαλειακά, ως μέσον για επίτευξη κάποιων στόχων, ή ακόμα χειρότερα να αγνοείται.

Αν ο απώτερος σκοπός είναι να χειραφετηθούν οι άνθρωποι, να κατακτήσουν μια κοινωνία δικαιοσύνης και ισότητας, να οργανώσουν την κοινωνία έτσι ώστε να είναι ελεύθεροι, να γίνουν καλύτεροι με αντίστοιχες ποιοτικές προσλαμβάνουσες, δεν μπορεί να μην υπάρχει ενδιαφέρον για την κατάσταση του υποκειμένου, για την λαϊκή διαθεσιμότητα και την κοινωνική συνείδηση. Πώς νοιώθουν και πώς αισθάνονται οι άνθρωποι, σε τι κατάσταση βρίσκονται; Αυτό πρέπει να αποτελεί μόνιμη κεντρική μέριμνα. Να τεθεί ως ζήτημα θεμελιώδους σημασίας στο «διάβασμα» της εκάστοτε συγκυρίας.

 

Βαθαίνει η υποστροφή

Η κατάσταση εξελίσσεται με τέτοιο τρόπο που εξουθενώνει ανθρώπους και ακυρώνει νοήματα. Η υποστροφή της λαϊκής διαθεσιμότητας, που κορυφώθηκε στα χρόνια 2010-2012, συνεχίζεται, προκαλώντας διάλυση και αποσύνθεση. Βρισκόμαστε σε έναν κύκλο «κατωφέρειας» και διαλυτισμού. Σε μια διαδικασία που «μοριοποιείται» και εξατομικεύεται με εξαιρετικά γρήγορους και επιδεινούμενους ρυθμούς. Η εκτίμηση της κατάστασης αυτής, αποτελεί βασικό ζήτημα. Είναι θέμα ουσίας το αν προσεγγίζεται προς επίλυση αυτό το πρόβλημα ή κάποιο άλλο, αν προωθείται μέσα από την δραστηριοποίηση κάθε φορέα ή προσπάθειας και πόση σχέση έχει η δραστηριοποίηση με την απάντηση στο ζήτημα αυτό.

Για παράδειγμα, είναι εντελώς διαφορετικές οι στοχεύσεις που αυτή τη στιγμή έχουν ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και όσοι πορεύονται μαζί του, ή η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Όλοι παρακάμπτουν το ζήτημα της λαϊκής διαθεσιμότητας, την πραγματική κατάσταση της κοινωνίας. Θεωρούν ότι τα διαβήματά τους, να βρεθούν στο κέντρο της επικαιρότητας και κυρίως να πετύχουν την εκλογική επάνοδο στην πολιτική σκηνή, είναι καθοριστικής σημασίας, είναι «το κέντρο του κόσμου». Μερικές φορές μάλιστα ο τρόπος τους μοιάζει να περιγελά και να περιφρονεί την κατάσταση της λαϊκής διαθεσιμότητας.

Το «κάτι να κάνουμε» και το «τι κάνουμε» δεν μπορεί να αγνοήσει τον αναγκαίο σήμερα διαχωρισμό, ανάμεσα σε όσους παραδέχονται το ζήτημα όπως το περιγράφουμε, δηλαδή ότι κεντρικό και κύριο παραμένει η κατάσταση του λαϊκού παράγοντα και η μετάβαση από τη φάση της διαλυτότητας και της καθοδικής πορείας σε κάτι άλλο. Είναι διαφορετική προτεραιότητα μια γενική δραστηριοποίηση χωρίς να δίνεται η πρέπουσα σημασία στον παράγοντα αυτόν, με το βλέμμα στραμμένο στις επόμενες εκλογές. Για ορισμένες –ίσως τις περισσότερες- αριστερές δυνάμεις, το κύριο είναι η επένδυση σε έναν «φτηνό» κομματισμό ή κομματικό συσχετισμό που ίσως οδηγήσει στην παρουσία μέσα στους θεσμούς και όχι η λαϊκή διαθεσιμότητα αυτή καθ’ αυτή. Γι’ αυτό και «μαϊμουδίζουν» αντιγράφοντας την αστική πολιτική, τις μεθόδους πολιτικής δράσης του φαίνεσθε κι όχι τη σύνδεση με αυτούς που έχουν πραγματικά προβλήματα. Ο «ακτιβισμός» πολιτικών στελεχών, σε μια διαρκή προεκλογική καμπάνια προβάλλεται ως η νέα μορφή εκπροσώπησης των από κάτω. Τραγωδία…

Στην κατάσταση διάλυσης και ήττας αυταπατών και ελπίδων, ζητούμενο είναι η σύνθεση, η βαθιά, ουσιαστική διαδικασία αντιμετώπισης θεμάτων του υποκειμένου που θα έχει ως ειδικά χαρακτηριστικά: α) την παραδοχή της σημερινής κατάστασης της λαϊκής διαθεσιμότητας και β) την στράτευση για την αντιστροφή της μέσα από συνθετικές παρεμβάσεις και πολιτικές.

 

Ας περιγράψουμε λίγο καλύτερα την λαϊκή διαθεσιμότητα

Τελούμε σε όρους ανυπαρξίας του μαζικού λαϊκού κινήματος. Δεν υπάρχει ούτε το οργανωμένο συνδικαλιστικό, τοπικό ή κλαδικό κίνημα, ούτε αξιόπιστες διαδικασίες που σε αυτές να αναφέρονται οι πολίτες. Δεν υπάρχει καν κομματική λειτουργία και διαδικασίες πολιτικής κοινωνικοποίησης και ένταξης. Σωματεία, συνδικάτα, μορφές συλλογικής δράσης κόμματα, οργανώσεις, συλλογικότητες φυτοζωούν. Όχι μόνο έχουν υποχωρήσει τα στοιχεία του οργανωμένου μαζικού κινήματος, αλλά τελούμε και σε διάλυση του διάχυτου πνεύματος που «μπόλιασε» την λαϊκή διαθεσιμότητα, όπως -σε μεγάλο βαθμό- και του πνεύματος αλληλεγγύης που επιδείχθηκε σε δύσκολες συνθήκες.

Οι άνθρωποι που είχαν δραστηριοποιηθεί ή ενδιαφερθεί για κάποια αλλαγή στην ζωή τους, που συμμετείχαν, υποστήριζαν ή έβλεπαν με συμπάθεια το αντιμνημονιακό κίνημα, τώρα κατακερματισμένοι και ατομικοποιημένοι κατακλύζονται από ανάμικτα συναισθήματα και ψυχολογικές καταστάσεις.

Θυμός, νεύρα, απολυτότητα, εναλλαγή διάθεσης και συναισθημάτων, ακραίες «καθαρές» γραμμές, επιθετικότητα προς όλους και όλα, «πέσιμο» στον διπλανό, τον φίλο, τον συνομιλητή. Όλοι εναντίον όλων. Στο διαδίκτυο, καυγάδες και «σκυλοβρίσιμο» που διαρκεί μια-δυο μέρες το πολύ, για να επανέλθει σε άλλο θέμα μετά από μια μικρή ανάπαυση… Η αφορμή μπορεί να είναι ασήμαντη, η ένταση είναι εκτονωτικού τύπου, χωρίς να συνθέτει το παραμικρό.

Ένα τέτοιο νέφος καλύπτει την κοινωνία (σε κάποιους υπάρχει ακόμα και η αίσθηση πως «μας ψεκάζουν»…). Μια κοινωνία εξουθενωμένη από το άγχος της οικονομικής επιβίωσης, τα αδιέξοδα, την έλλειψη μέλλοντος και προοπτικής, εγκαταλελειμμένη στην οθόνη της τηλεόρασης ή του υπολογιστή, μήπως και βρει κάποια διαφυγή, χαλάρωση ή εκτόνωση.  Μια κοινωνία «ζελές». Όπου ο καθένας μπορεί να πλακωθεί στο ξύλο για μια θέση πάρκινγκ, αλλά να μην θέλει ή να μη μπορεί να δει την πραγματικότητα, τους πραγματικούς κινδύνους και τις απειλές («Τι μου λες για γεωπολιτικά και πολέμους; Δεν θέλω να ξέρω…»).

 

Να απαντήσουμε σε αυτό το ζήτημα

Σε κάθε περίοδο που υποχωρεί κατά κύματα το κίνημα και η λαϊκή διαθεσιμότητα, αναδύονται όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά. Ο κόσμος δεν βγάζει συμπέρασμα από την πείρα του, πελαγοδρομεί στον ατομισμό και την «αυθεντία», βυθίζεται στον κυνισμό και στην σκληρότητα της απόφασης να μην αλλάξει προς το καλύτερο. Σε συνθήκες που το κίνημα δεν αφήνει καμιά υποθήκη (με την μορφή βασικών συμπερασμάτων για το τι έγινε και γιατί), φουντώνει ο αποπροσανατολισμός, απουσιάζει κάθε αυτοκριτική στάση, ενισχύεται η απόφαση να μην αλλάξει προς το καλύτερο ο καθένας. Όλα αυτά οδηγούν στην σημερινή Βαβέλ, στον θεμελιώδη αποπροσανατολισμό που κυριαρχεί.

Για να είμαστε πιο σαφείς, το χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι η μαύρη σκοτεινιά κι ας μην είναι τόσο καθαρός «πολιτικός όρος», περιγράφει όμως καλά την κατάσταση πνευμάτων. Μαύρη σκοτεινιά που αγγίζει βαθύτερες πτυχές του ανθρώπου, βαθύτερα στρώματα της ανθρώπινης ψυχής. Δεν βρισκόμαστε απλά μπροστά σε ένα φαινόμενο διαλυτισμού που αγγίζει μόνο τον αριστερό χώρο μετά από μια ήττα, αλλά σε μια καθηλωτική κατάσταση που αγκαλιάζει μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Ένα πένθος και ένας μηδενισμός βαθύτερος.

Μια διαδικασία μαζικού επαναπροσανατολισμού δεν μπορεί να γίνει χωρίς να κτυπηθούν διάφορα μοντέλα σκέψης που στηρίζουν την υπάρχουσα κατάσταση. Χρειάζεται να δούμε την πραγματικότητα με βαθύτερη ματιά και τις υποβαστάζουσες αντιλήψεις που την συγκροτούν.

Ο αποπροσανατολισμός υπερβαίνει ομάδες και συλλογικότητες. Ο υποκειμενισμός του μικρού κλειστού κύκλου, του μικρόκοσμου, δεν συνεισφέρει σε διεξόδους. Κάθε συλλογικότητα, καλό είναι να φροντίσει τουλάχιστον να μην αναπαράγει τον αποπροσανατολισμό του εαυτού της.

Το συμπέρασμα είναι προφανές: Μόνο μια σοβαρή, αποτελεσματική αντιμετώπιση και επικέντρωση γύρω από το θέμα της λαϊκής διαθεσιμότητας, των όρων αντιστροφής του καθολικού αποπροσανατολισμού της, μπορεί να δημιουργήσει πραγματικούς όρους μιας άλλης πορείας. Απόρριψη κάθε αυταπάτης για γρήγορη έξοδο από την «μαύρη κατάσταση», αυθορμήτως, αυτομάτως, μαγικά, μεσσιανικά ή, ακόμα χειρότερα, εκλογικά.

Η διέξοδος πρέπει να στηρίζεται στα υπαρκτά στοιχεία της λαϊκής διαθεσιμότητας, στην ανάγνωση του υποκειμένου στην αντιφατικότητα του, στην ψηλάφηση θετικών στοιχείων όπου υπάρχουν, με όποια μορφή κι αν εκδηλώνονται. Η διέξοδος προϋποθέτει ότι θα εγκαταλείψουμε την εργαλειακή αντίληψη για το υποκείμενο, δίνοντας την πρέπουσα έμφαση στις υποκειμενοποιητικές διεργασίες και ανάγκες.

 

https://www.e-dromos.gr/h-laiki-dia8esimotita-afetiria-kai-katalixi/

Tagged : /

Εθνική και λαϊκή κυριαρχία – Άρθρο στο Δρόμο (φ.357 – 29/4/2017)

Ζητούμενα σε μια χώρα ειδικού καθεστώτος (αποικίας χρέους)

 

Η είσοδος της χώρας στην εποχή των μνημονίων οδήγησε στην εγκαθίδρυση ενός νέου καθεστώτος που έχει τη μορφή μιας μετανεωτερικής αποικίας – όπου στοιχεία της πολιτικής ανεξαρτησίας (όσα υπήρχαν) αδειάζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό και οι έννοιες της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας καταρρακώνονται.

Το χρέος και η χρεομηχανή που έχει στηθεί εδώ και μερικές δεκαετίες αποτέλεσαν τον ειδικό μηχανισμό προώθησης αυτής της νέας ποιότητας-υποβάθμισης της χώρας, σε χώρο εκποίησης της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας και τοκογλυφικής απομύζησης προς όφελος ισχυρών δυνάμεων της Ε.Ε. (Γερμανία) και διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (ΔΝΤ).

Η χρεομηχανή σχετίζεται με δύο παράλληλες χρονικά διαδικασίες: τη χρηματιστικοποίηση της οικονομίας, δηλαδή το «άλμα στο άυλο» σαν απάντηση στην παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού, καθώς και τη νέα μορφή συσσώρευσης που επιβλήθηκε μέσα στην κρίση: «τη συσσώρευση μέσω της αφαίρεσης πόρων από άλλους» (Harvey). Το πιστωτικό σύστημα και το χρηματιστικό κεφάλαιο μετατράπηκαν σε σημαντικούς μοχλούς αρπαγής, απάτης και κλεψιάς. Η υποταγή της οικονομίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα –από τα μέσα της δεκαετίας του ’70– υπήρξε θεαματική, τόσο για τον κερδοσκοπικό όσο και για τον αρπακτικό χαρακτήρα της. Η αύξηση των επιπέδων του χρέους οδήγησε στη μετατροπή ολόκληρων πληθυσμών ακόμη και ανεπτυγμένων χωρών σε μια κατάσταση δουλοπαροίκων λόγω του χρέους.

Παράλληλα, έχουν δημιουργηθεί εντελώς νέοι μηχανισμοί συσσώρευσης μέσω της αφαίρεσης πόρων από άλλους (βλέπε εκστρατεία εκτεταμένων ιδιωτικοποιήσεων, την έμφαση που δίνεται στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, τη βιοπειρατεία γύρω από το γενετικό υλικό κ.λπ.).

Επομένως, έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο παγκόσμιο δίκτυο καθώς και ειδικοί μηχανισμοί για να καθυποτάξουν την οικονομία, την πολιτική, τον πολιτισμό στις ανάγκες και την κυριαρχία των μεγάλων σφαιρικοποιημένων πολυκλαδικών μονοπωλίων. Η τάση συγκεντροποίησης οικονομικής και πολιτικής δύναμης έχει οδηγήσει, στο σύγχρονο κόσμο, στη δημιουργία μονοπωλιακών ενώσεων μέσω των οποίων μοιράζονται τον κόσμο (και παράλληλα ξεχωρίζουν) μερικές μεγάλες δυνάμεις που ανταγωνίζονται για το μοίρασμά του.

 

Ποικιλία μορφών εξάρτησης και προσάρτησης

Σε έναν κόσμο αλληλεξαρτώμενο σε αφάνταστο βαθμό και με πρωτοφανείς δυνατότητες ελέγχου και εκμηδένισης του χρόνου αλλά και διάχυσης, κατάτμησης της παραγωγικής διαδικασίας, δεν έχουν αναιρεθεί τα χαρακτηριστικά του ιμπεριαλισμού. Η κυριαρχία και η υπεροχή του χρηματιστικού κεφαλαίου πάνω σε όλες τις υπόλοιπες μορφές κεφαλαίου σημαίνει κυρίαρχη θέση του εισοδηματία και της χρηματιστικής ολιγαρχίας, σημαίνει ξεχώρισμα μερικών κρατών, που κατέχουν τη χρηματιστική «δύναμη», από όλα τα υπόλοιπα. Η κυριαρχία αυτή επιβάλλεται με ειρηνικές μέθοδες ή και πολεμικές, σκληρές. Παράγει όμως έτσι κι αλλιώς εθνική καταπίεση και τάση προς την ανελευθερία.

Από τις αρχές του 20ού αιώνα είχε επισημανθεί ότι ανάμεσα στην ανοικτή αποικιακή πολιτική (στην οποία έχει τις ρίζες της ο ιμπεριαλισμός) και τις ανεπτυγμένες ισχυρές ανεξάρτητες χώρες, υπάρχει πλήθος από «μεταβατικές μορφές κρατικής εξάρτησης». Η επέμβαση και ο πόλεμος, η λύση με βάση την επέμβαση και τη δύναμη, δεν αποκλείεται διόλου – αν και μερικές φορές η οικονομική προσάρτηση και η εξαγορά κυβερνήσεων και επιχειρήσεων μπορεί να διευκολύνει την ισχυροποίηση των χρηματιστικών κέντρων και των μεγάλων δυνάμεων.

Στις αρχές του 21ου αιώνα έχουμε πάλι μια ευρεία ποικιλία μορφών προσάρτησης (αναλογιστείτε ολόκληρο το ανατολικό μπλοκ, πώς εντάχθηκε στο καπιταλιστικό σύστημα), εξάρτησης, αρπαγής, ελέγχου, απομύζησης, τοκογλυφίας οργανωμένης σε διεθνή κλίμακα. Εδώ δεν θίγονται απλά οι προλετάριοι και η φτωχή αγροτιά της Γης. Καταστρέφονται ολόκληρα τμήματα μεσαίων στρωμάτων και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καταστρέφονται χώρες, κλάδοι της οικονομίας ή και ολόκληρες οικονομίες. Το αποτέλεσμα είναι να εντείνεται η αρπαγή, η εκμετάλλευση, η πολιτική και εθνική καταπίεση σε ολόκληρο τον κόσμο.

 

Το μνημονιακό ημιαποικιακό καθεστώς:  μια σύγχρονη μεταβατική μορφή κρατικής εξάρτησης

Στη χώρα μας έχει επιβληθεί ένα νέο καθεστώς, μια σύγχρονη μορφή κρατικής εξάρτησης που εγκαθιδρύει την κυριαρχία των μεγάλων χρηματιστικών δυνάμεων. Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του;

Η χώρα, το κράτος, υπόκειται στην άμεση εποπτεία τρίτων δυνάμεων. Η κυριαρχία της έχει περιοριστεί δραστικά, είναι εντελώς τυπική. Οι αποφάσεις που παίρνονται δεν προκύπτουν από την εσωτερική νόμιμη διαδικασία, αλλά επιβάλλονται. Οι θεσμοί της απλά επικυρώνουν τις αποφάσεις που παίρνονται αλλού, και οφείλουν να τις εκτελούν. Οι ισχυρές δυνάμεις (π.χ. Γερμανία, Ε.Ε., ΔΝΤ) παρεμβαίνουν και συνδιαμορφώνουν την πολιτική ζωή. Η οικονομία βρίσκεται υπό τον έλεγχο τρίτων, η δε ανάπτυξη επιτρέπεται μόνο με τρόπο που συμπληρώνει τις ανάγκες τους και όχι σύμφωνα με τις δυνατότητες της χώρας. Τα κλειδιά της αγοράς, του τραπεζικού συστήματος και του Δημοσίου ελέγχονται και εποπτεύονται άμεσα από τους δανειστές. Όλη η δημόσια περιουσία εκχωρείται στους δανειστές προς «αξιοποίηση», δημιουργούνται ελεύθερες ζώνες, προγράμματα ευρείας αποκρατικοποίησης και ξεπουλήματος. Πλήθος από στοιχεία και παραδείγματα μπορούν να δείξουν αυτήν την τραγική υποβάθμιση της χώρας.

Η Ελλάδα είναι μια «αποικία χρέους» εντός της Ε.Ε., η οποία με τη σειρά της δεν έχει καμιά σχέση με ένωση ισότιμων κρατών, αλλά ως μονοπωλιακή ένωση κρατών χαρακτηρίζεται και στο εσωτερικό της από πολλές διαβαθμίσεις (Ευρωπαϊκός Βορράς – Νότος, πολλαπλές ταχύτητες, πλεονασματικές χώρες, χώρες προς αποχώρηση κ.λπ.). Η σχέση της Ελλάδας με την Ε.Ε. δεν οδήγησε σε μια ενδυνάμωση της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας, αλλά στο ακριβώς αντίθετο. Βάθυνε την εξάρτηση, διέλυσε την οικονομία, διαλύει την κοινωνία και ανοίγει διάπλατα την πόρτα προς μια μεγάλη εθνική καταστροφή.

 

Η Ελλάδα: μια χώρα της ευρωζώνης υπό εχθρική απειλή

Η υπόσταση της Ελλάδας ως ανεξάρτητης τυπικά χώρας απειλείται ανοικτά από μια γειτονική της χώρα, την Τουρκία, μέλος της ίδιας στρατιωτικής συμμαχίας στην οποία μετέχει και η Ελλάδα (ΝΑΤΟ). Άρα η Ελλάδα οφείλει να αντιμετωπίσει, πέρα από την υποβάθμισή της σε αποικία χρέους, και την άμεση στρατιωτική απειλή μιας επεκτατικής χώρας, η οποία προφανώς στοχεύει να πλήξει κι όχι να δυναμώσει τα στοιχεία εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας ή ακόμα και τυπικής ανεξαρτησίας που διαθέτει η Ελλάδα.

Αν αφαιρούσαμε την απειλή της Τουρκίας, που στοχεύει ευθέως τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, τότε θα διαπράτταμε ένα σφάλμα μεγάλο. Επειδή, στην εποχή της γεωπολιτικής και των πολιτικών ισχύος στην οποία έχουμε εισέλθει, δεν επιτρέπεται να κλείνουμε τα μάτια σε ορισμένες απειλές, και μάλιστα τόσο οφθαλμοφανείς…

 

Η λαϊκή και εθνική κυριαρχία δεν είναι επιστροφή στο παρελθόν

Ο στόχος της επιβίωσης μιας χώρας, της αφαίρεσης της θηλιάς που την πνίγει, δεν θα είναι αποτέλεσμα μιας πράξης και μόνο. Είναι μια διαδικασία κατάκτησης στόχων μέσα από ρήξεις και ανατροπές δεδομένων, αλλαγές συσχετισμών. Σε εποχές έντασης της εθνικής καταπίεσης, της εκμετάλλευσης και της τοκογλυφικής απομύζησης, σε εποχές επιστροφής της γεωπολιτικής, χρειάζονται πολιτικοί στόχοι και πολιτικές που να συσπειρώνουν ευρύτατα κοινωνικά και πολιτικά μπλοκ. Χωρίς αυτά τα μεγάλα πληθυσμιακά μπλοκ, που θα υποστηρίζουν συγκεκριμένους στόχους και θα αγωνίζονται γι’ αυτούς, δεν μπορεί να νοηθεί κάποια θετική εξέλιξη.

Η κατάκτηση της κυριαρχίας από μια σειρά χώρες σημαίνει αγώνα απέναντι στη νέα χρηματοπιστωτική ολιγαρχία και τους νέους μηχανισμούς που αυτή έχει δημιουργήσει. Δεν σημαίνει γενικά αντικαπιταλιστική πάλη και ανατροπή, αλλά συνδυασμό μιας κοινωνικής λαϊκής πολιτικής διεξόδου, μέσω της βήμα-βήμα κατοχύρωσης της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας, μέσω του ξετυλίγματος του πολιτικού αγώνα και του συνδυασμού της πάλης αυτής με το στόχο ενός βαθιού, μεγάλου κοινωνικού μετασχηματισμού.

Ο πολιτικός αγώνας και το πολιτικό κίνημα θα ενώσει τη βαθύτερη ουσία αιτημάτων του αντιμνημονιακού αγώνα με τον αγώνα για βαθύ κοινωνικό μετασχηματισμό. Αυτά τα δύο συμπλέκονται, είναι αδιαχώριστα. Δεν αποτελούν ξεχωριστά στάδια. Και τα δύο μαζί μπορούν να βάλουν τη χώρα σε μια πορεία μετάβασης.

Επομένως, θέτοντας το ζήτημα της κυριαρχίας της χώρας, το συνδέουμε άμεσα με μια άλλη προοπτική – δεν αφορά μια επαναφορά στην κατάσταση του 2008. Η επαναφορά σε μια κατάσταση σαν του 2008 είναι μια ουτοπία, μια φαντασίωση που δεν σχετίζεται καθόλου με το τι σημαίνει αντιμνημονιακό μέλλον/διέξοδος της χώρας σε συνδυασμό με μια πορεία κοινωνικού μετασχηματισμού (ελευθερία, δημοκρατία, κοινωνική ισότητα, χειραφέτηση).

Αντικειμενικά, το αίτημα της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας συνδέει στις παρούσες συνθήκες αιτήματα εθνικά, κοινωνικά, αντιιμπεριαλιστικά και αντικαπιταλιστικά. Εκτός αν αφεθεί να καλυφθεί από άλλες δυνάμεις…

https://www.e-dromos.gr/e8niki-kai-laiki-kyriarxia/

Tagged : /

Ένας κόσμος σε πλήρη αναστάτωση – Άρθρο στο Δρόμο (φ.356 – 22/4/2017)

Πολιτική και γεωπολιτική παίρνουν την πρωτοκαθεδρία από την οικονομία

 

Τον τελευταίο διάστημα δεν περνά ούτε μία εβδομάδα χωρίς κάποιο μεγάλο γεγονός, τέτοιο που να απασχολεί ανθρώπους όπου κι αν βρίσκονται. Είναι τόσο πυκνά και συχνά τα μεγάλα γεγονότα, τα σημαντικά γεγονότα, που καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη την κατανόηση και την ερμηνεία τους. «Εκπλήξεις» είναι στην ημερήσια διάταξη και ο κόσμος γίνεται πιο ρευστός και θολός, πιο αβέβαιος και συγκρουσιακός.

Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα είχαμε το δημοψήφισμα στην Τουρκία, που σωστά απασχόλησε τα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου, την Τερέζα Μέι να εξαγγέλλει εκλογές στη Μ. Βρετανία για τις 8 Ιουνίου, ενώ η επόμενη βδομάδα θα κυριαρχηθεί από το αποτέλεσμα των γαλλικών προεδρικών εκλογών. Πριν 15 μέρες είχαμε το βομβαρδισμό της Συρίας από τις ΗΠΑ, καθώς και τις απειλές Τραμπ προς τη Β. Κορέα – στα σύνορα της οποίας λέγεται ότι συγκεντρώνονται στρατεύματα της Κίνας και της Ρωσίας.

Παράλληλα, πολλές ευρωπαϊκές πόλεις γεύονται τον τρόμο που δημιουργούν χτυπήματα φανατικών ή του ίδιου του ISIS. Τα προσφυγικά κύματα απειλούν τον «πολιτισμένο κόσμο», ενώ τεράστιες περιοχές ανεργίας και δυστυχίας περικυκλώνουν νησίδες φθίνουσας και κρισιακής ευημερίας/πολυτέλειας. Τι συμβαίνει λοιπόν;

 

1. Το τέλος του «οικονομισμού»

Ο κόσμος, όπως τον γνωρίζαμε μέχρι τώρα, κυβερνήθηκε εδώ και δυο-τρεις δεκαετίες μέσα από το μονόδρομο του νεοφιλελευθερισμού και των δογμάτων της παγκοσμιοποίησης, μέσα από το ξήλωμα και την αποσάθρωση κάθε κρατικής εποπτείας και παρέμβασης ώστε να είναι απρόσκοπτη η χρηματιστικοποίηση της οικονομίας. Ήταν οι δεκαετίες που η οικονομία και η αγορά βρίσκονταν στο τιμόνι και ένας αυτόματος πιλότος είχε τεθεί σε λειτουργία, καθιστώντας την πολιτική σχετικά άχρηστη και μετατρέποντας τους φορείς της σε ομοιόμορφους πρωτοκολλητές αποφάσεων τις οποίες έπαιρναν οι «αγορές», τα υπερεθνικά ιδρύματα. Στην Ε.Ε., για παράδειγμα, το Γιούρογκρουπ και η ΕΚΤ, με επικεφαλής τον Σόιμπλε, καθόριζαν την πορεία ακόμα και κυβερνήσεων και ολόκληρων χωρών.

Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που αυτού του τύπου ο «οικονομισμός» έχει φάει τα ψωμιά του. Δεν μπορεί πλέον να εξασφαλίσει την «κυβερνησιμότητα» χωρών και περιοχών, πόσο μάλλον μορφών καπιταλιστικής ολοκλήρωσης όπως η Ε.Ε. Η κρίση, στην οποία υποτίθεται ότι θα απαντούσαν αυτές οι επιλογές, δημιούργησε άλλα «τέρατα και δαιμόνια» που ο αυτόματος πιλότος του «οικονομισμού» δεν μπορεί να τιθασεύσει. Πρώτα και κύρια, γέννησε τα άγρια κύματα της λαϊκής αμφισβήτησης και απονομιμοποίησης των δογμάτων και συνταγών που απεργάζονται οι «θεσμοί» της παγκοσμιοποίησης. Στη συνέχεια, η φθίνουσα πορεία της Δύσης έδωσε έδαφος σε πολλές άλλες δυνάμεις να προκύψουν και να αποτελούν πλέον «παίκτες» στην παγκόσμια σκακιέρα και στις εστίες έντασης ενός χαοτικού κόσμου. Η προσφιλής στάση, ειδικά των ΗΠΑ, να προκαλείται μια χαώδης κατάσταση σε μια ευαίσθητη περιοχή και μετά αυτές να παρεμβαίνουν δυναμικά επιβάλλοντας λύσεις, ανήκει κι αυτή σαν συνταγή στο παρελθόν. Δεν υπάρχει πλέον αυτή η ικανότητα τιθάσευσης.

Το τέλος του οικονομισμού μας βάζει σε μια νέα φάση που έχει δύο παρεπόμενα, δύο βασικά χαρακτηριστικά, μια διπλή άφιξη: της γεωπολιτικής και της πολιτικής.

 

2.Η άφιξη της γεωπολιτικής

Τα γεωπολιτικά ζητήματα και οι σχέσεις ανάμεσα στους μεγαπαίκτες αποκτούν κεντρική σημασία. Σαν γεγονός αυτό υποδηλώνει την ωρίμανση, μάλλον την υπερωρίμανση, των αντιθέσεων που υπάρχουν τόσο μέσα σε κάθε μεγάλη χώρα ή περιφέρεια όσο και στις σχέσεις μεταξύ των μεγάλων χωρών και περιφερειών. Πρόκειται για μια ωρίμανση αντιθέσεων διεθνικής διάστασης, οι οποίες δεν επιλύονται χωρίς διεθνείς συνεργασίες, με σημεία τριβής και πολεμικής έντασης, σημεία σύγκρουσης ζωνών και τόξων συμφερόντων για έλεγχο ζωτικών τομέων. Σε μια τέτοια περίοδο οι χθεσινές συμμαχίες επανακαθορίζονται, όπως επανακαθορίζονται ζώνες επιρροής και ζωτικοί χώροι.

Δεν είναι μόνο οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας ή ΗΠΑ-Κίνας που έχουν έρθει στο επίκεντρο. Στην Ευρώπη, η διάσπαση και η αποσυναρμολόγηση π.χ. της ΕΕ είναι σε εξέλιξη. Η Γερμανία οφείλει να επαναπροσδιορίσει τις επιλογές της. Η Γαλλία, αν θέλει να έχει ένα ρόλο, πρέπει να αποφασίσει αν θα το κάνει ως συνέταιρος της Γερμανίας ή διαφορετικά. Η Μεγάλη Βρετανία αποκολλάται από την Ε.Ε. Η απάντηση σε όλα αυτά έρχεται από τη Μέρκελ που έχει πάρει τη δυτική σκυτάλη της παγκοσμιοποίησης (από τον Ομπάμα) με τη δημιουργία ενός διευθυντηρίου (Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία) – και, εντελώς περίεργα, η Ισπανία θέτει στην Αγγλία ζήτημα Γιβραλτάρ. Η Αγγλία θυμίζει τον πόλεμο των Φόκλαντ (δηλαδή των Μαλβίνων) και στέλνει ένα αντιτορπιλικό για να δείξει αποφασιστικότητα. Με παρότρυνση των παγκοσμιοποιητών τίθεται ζήτημα επανασύνδεσης Σκωτίας, και εγείρεται το Ιρλανδικό απέναντι στην Αγγλία. Η Μέι απαντά και με προκήρυξη εκλογών. Ο Γιούνκερ, προσπαθώντας να πιάσει το πνεύμα της εποχής (αν και σαν γραφειοκράτης ίσως πέσει στα αζήτητα την εποχή της γεωπολιτικής), νουθετεί τον Τραμπ να μην επιτίθεται τόσο πολύ στην Ε.Ε. γιατί θα γίνει πόλεμος στα Δυτικά Βαλκάνια. Από τα οικονομικά εμπάργκο, τις πολιτικές του οικονομικού στραγγαλισμού μέσα από τα προγράμματα λιτότητας, περνάμε στα τελεσίγραφα, στις αποσχίσεις, στις αποχωρήσεις από συνασπισμούς. Από ομαδοποιήσεις κρατών με βάση κάποιο σημαντικό πρόβλημα (π.χ. ομάδα Βίζεγκραντ για το προσφυγικό) περνάμε στην αποστολή κανονιοφόρων και συστοιχιών πυραύλων.

 

3. Η άφιξη της πολιτικής

Είναι τέτοια η έκταση, το βάθος και η ποιότητα των ζητημάτων που τίθενται ώστε ο οικονομικός αυτόματος πιλότος είναι εντελώς ανίκανος να τα διαχειριστεί. Επομένως, είναι αναγκαία η επανεμφάνιση της πολιτικής. Η πολιτική πρέπει να πετύχει να συσπειρώσει γύρω από στόχους, ιδέες, προγράμματα τέτοια που να είναι κάπως βιώσιμα σε ένα ταραγμένο τοπίο, ένα τοπίο κοινωνικά και οικονομικά συγκρουσιακό. Είναι αναγκαία συνθήματα, πολιτικοί ηγέτες, στόχοι που να δημιουργούν συνοχή, να δημιουργούν ισχύ και προβλήματα σε αντιπάλους και ανταγωνιστικές δυνάμεις. Που να ανοίγουν δρόμους σε περιβάλλοντα και αναμορφώσεις που εξελίσσονται.

Πολλοί κάνουν λόγο για επιστροφή του λαϊκισμού. Εδώ υπάρχουν ορισμένα ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν. Οι ελίτ της παγκοσμιοποίησης δυσαρεστούνται από την επιστροφή της πολιτικής γιατί αυτή σημαίνει, συν τοις άλλοις, και κάποια μορφή συμμετοχής των πολιτών στις διαδικασίες της – και οι ελίτ απεχθάνονται τη λαϊκή συμμετοχή, τη θεωρούν εν δυνάμει επικίνδυνη. Θα προτιμούσαν τους πολίτες να αναζητά ο καθένας την ιδιαίτερη ταυτότητά του και να εξαντλεί τη συμμετοχή του σε κάποια ακίνδυνη ΜΚΟ. Η εμφάνιση του λαϊκισμού, δεξιάς ή αριστερής κοπής, σημαίνει και τη συγκρότηση μιας συλλογικής θέλησης και παρέμβασης, που δεν μπορεί να γίνεται με παντελή αφαίρεση των υλικών συνθηκών διαβίωσης και την αναμονή μιας μεγέθυνσης της «πίτας» που ποτέ δεν έρχεται.

Η επιστροφή της πολιτικής φέρνει στην επιφάνεια το ζήτημα της κυριαρχίας μιας χώρας και βάζει ένα τέρμα –σε μεγάλο βαθμό– στην ιδέα ότι η διαχείριση γίνεται από κάπου αλλού, μακριά, από τις Βρυξέλες, τη Φρανκφούρτη ή, έστω, από μια σουίτα του Χίλτον. Η εθνική και λαϊκή κυριαρχία επανεμφανίζονται μετά από μια ηγεμονία των παγκοσμιοποιητικών κοσμοπολίτικων συνθημάτων και αυταπατών.

Η πολιτική επιστρέφει στο εσωτερικό κάθε χώρας, στην επικράτειά της, και υποδεικνύει ότι αυτό είναι ένα πεδίο διεξαγωγής της πολιτικής πάλης και των αποφασιστικών ρήξεων. Και μέσα από αυτήν την «επιστροφή» δημιουργούνται όροι για περιφερειακά και διεθνικά κύματα και ενεργές μορφές περιφερειακού δι-εθνισμού.

 

4. Ποιες οι διαχωριστικές στον κόσμο;

Το ερώτημα δεν είναι τόσο εύκολο να απαντηθεί. Κυρίως επειδή απουσιάζει ένας πόλος προοδευτικός, που να έχει κάποια εμβέλεια και ένα κάποιο σχέδιο πιο κοινό, πιο επεξεργασμένο και πιο συντονισμένο στην προώθησή του. Δεν είναι εύκολο να απαντηθεί και επειδή υπάρχει μια συστημική ενδόρρηξη, μια διαφορετική επιλογή ανάμεσα σε βασικές δυνάμεις της Δύσης. Η Δύση έχει να αντιμετωπίσει τη «δύση» της σε παγκόσμιο επίπεδο, και την απειλή που νοιώθει να έρχεται από Ρωσία και Κίνα. Παράλληλα στο εσωτερικό της Δύσης, στα πιο βαθιά κέντρα, υπάρχει μια διάρρηξη για το πώς θα γίνει αυτό. Οι απαντήσεις συνήθως δεν είναι μόνο αυτές που φαίνονται. Για παράδειγμα, δεν προβάλλονται πολύ αλλά κερδίζουν έδαφος εξτρεμιστικές απόψεις για έναν πυρηνικό πόλεμο που θα προκαλέσει δύο αποτελέσματα: πρώτο, θα οδηγήσει ορισμένους ανταγωνιστές σε μια άλλη εποχή αφού πληγούν, και δεύτερο, θα εξαφανίσει 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους που ίσως περισσεύουν. Μην σας φαίνεται παράξενο – μελετούνται και τέτοια σενάρια.

Όμως ας εξετάσουμε αυτά που προβάλλονται: Υπάρχει μια αντίθεση ανάμεσα αφενός σε δυνάμεις που ποντάρουν στην παγκοσμιοποίηση όπως τη γνωρίσαμε μέχρι σήμερα (Ομπάμα,. Μέρκελ, αλλά και η κινεζική ηγεσία εν μέρει, μεγάλες επιχειρήσεις του διαδικτύου κ.λπ.), και αφετέρου σε τάσεις μιας άλλης παγκοσμιοποίησης που εμφανίζονται και έχουν στη ρητορική τους την εθνική κυριαρχία (Πρώτα η Αμερική, Πρώτα η Αγγλία, Πρώτα η Γαλλία κ.λπ.). Στην ουσία αυτή η εκδοχή είναι η απάντηση που δίνει μια μερίδα των ελίτ για τη δική τους μορφή ιμπεριαλιστικού οικουμενισμού, που θα εξασφαλίσει τα δικά τους συμφέροντα απέναντι στων άλλων, με τις ανάλογες νέες συμμαχίες και επιλογές.

Αυτή η αντιπαράθεση που υπάρχει αντικειμενικά θα μπορούσε, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να αποτελέσει θετικό παράγοντα για την προώθηση ενός πολυπολικού κόσμου, με κριτήριο τη δημιουργία όρων ώστε να αναπνέουν πιο ελεύθερα άλλα εγχειρήματα, τα οποία θα ξεφεύγουν από τον ασφυκτικό ζυγό των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

 

5. Το επίδικο της εθνικής κυριαρχίας

Σήμερα, και με αυτό εννοούμε μια φάση σημαντική, κεντρικό επίδικο της πάλης των λαών και των υποτελών τάξεων αλλά και των εθνών αποτελεί το ζήτημα της εθνικής κυριαρχίας. Όχι με την έννοια της απομόνωσης και της νησίδας μέσα σε έναν κόσμο που περιβάλλει, αλλά ως οντότητας και κοινότητας-χώρου όπου παίρνονται καθοριστικές αποφάσεις για τα κοινωνικά σύνολα, ως όρου για μια οικειοθελή αποδοχή συνεργασιών και συμμαχιών με αμοιβαίο όφελος και καλή γειτονία. Ως αναγκαίου όρου ανάπτυξης μια πραγματικής δημοκρατίας και ενός ελέγχου που θα εγγυώνται βαθιούς και συλλογικά επεξεργασμένους σχεδιασμούς και μετασχηματισμούς.

Καμιά χώρα και κοινωνία δεν μπορεί να προαχθεί χωρίς να έχει κατοχυρώσει την εθνική και λαϊκή κυριαρχία της, η οποία δεν μπορεί να ανταλλαχθεί στο όνομα ενός κίβδηλου ιμπεριαλιστικού οικουμενισμού που θα προσφέρει ομπρέλα προστασίας σε αποικιακούς ζήτουλες.

Ακόμα κι ο δρόμος ενός ριζικού μετασχηματισμού, ενός σοσιαλισμού, περνά μέσα από την κατάκτηση της λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας κι όχι μέσα από άλλου τύπου απελευθέρωση, που δεν προϋποθέτει την κατάκτησή της ή τη θεωρεί μη αναγκαία. Κανένα ταξικό δίπολο (κεφάλαιο/εργασία) δεν μπορεί να αδιαφορήσει για το θέμα της κυριαρχίας.

Ακριβώς επειδή έχουμε μπει στην εποχή και περιοχή της γεωπολιτικής, θα δούμε μια σειρά από φαινόμενα που θα συνδυάζουν ορισμένες τάχα αρχαϊκές μορφές με εικόνες επιστημονικής φαντασίας. Αλλά και θα τεθούν διλήμματα και τελεσίγραφα που χωρίς το επίδικο της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας δεν μπορούν να απαντηθούν. Όποιος δεν κατανοήσει ότι το ταξικό, το κοινωνικό, διασταυρώνεται και συμπλέκεται με το εθνικό, δεν θα μπορεί καν να υπάρξει.

https://www.e-dromos.gr/enas-kosmos-se-anastatwsh/

Tagged :

Τουρκικός επεκτατισμός: Γυμνή απειλή για Ελλάδα – Άρθρο στο Δρόμο (φ.355 – 14/4/2017)

Η Τουρκία απεργάζεται σχέδια που να την ενδυναμώσουν μέσω της όξυνσης στα δυτικά της και εδραιώνοντας θέσεις στα Βαλκάνια

 Οποιοδήποτε αποτέλεσμα κι αν καταγραφεί στο δημοψήφισμα της Τουρκίας, θα πρέπει να εκτιμήσουμε ότι η επιθετικότητά της και οι διεκδικήσεις της θα στραφούν προς δυσμάς. Οι λόγοι αφορούν ορισμένους παράγοντες: Τις εξελίξεις στο μέτωπο της Συρίας, την ένταση της κρίσης στο Κουρδικό, τα παιχνίδια της τουρκικής πολιτικής με ΗΠΑ και Ρωσία, καθώς και τη γενικότερη προσπάθεια να διοχετευθεί ο επεκτατισμός προς πλευρές όπου η Άγκυρα εκτιμά ότι μπορεί να κατοχυρώσει θέσεις.

Όταν λέμε «προς δυσμάς», εννοούμε κατ’ αρχάς το τόξο Έβρος – Αιγαίο – Καστελλόριζο – Κύπρος, στη συνέχεια τα Βαλκάνια, και ακολούθως τη Δυτική Ευρώπη, με τις πιέσεις που ασκούνται μέσω του Προσφυγικού και των Τούρκων μεταναστών στις ευρωπαϊκές χώρες. Απέναντι στην Ελλάδα, η Άγκυρα αισθάνεται ότι έχει τη δύναμη και τα μέσα να εκβιάσει, να αντιπαρατεθεί και να πραγματοποιήσει απειλές. Με σκοπό, να αποσπάσει παραχωρήσεις και να προωθήσει επεκτατικές βλέψεις σε βάρος της Ελλάδας, και να εδραιώσει θέσεις στα Βαλκάνια.

Η στρατηγική της Τουρκίας να καταστεί μεγαλοκρατική δύναμη με διεθνή ρόλο σε μια κρίσιμη περιοχή, στην παρούσα φάση περνά μέσα από μια μερική «απόσυρσή» της από το συριακό μέτωπο. Αλλά και από το παράλληλο σταδιακό άνοιγμα μετώπων «προς δυσμάς», με ανάπτυξη μιας αντιευρωπαϊκής, αλλά και ανθελληνικής πολιτικής. Στο μενού αυτής της πολιτικής, η όξυνση των σχέσεων και η δημιουργία τετελεσμένων σε όλη τη γραμμή που την αντιπαραθέτει με την Ελλάδα. Η τουρκική στρατηγική απεργάζεται λοιπόν σχέδια που σκοπεύουν να την ενδυναμώσουν μέσω της όξυνσης στα δυτικά της.

Ένα σημαντικό όπλο για την Άγκυρα, είναι η πολιτική πληθυσμών και μειονοτήτων που ασκεί σε Κύπρο, Θράκη, Βουλγαρία, Αλβανία, ΠΓΔΜ, αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με παρουσία τουρκικού στοιχείου. Παράλληλα, εμφανίζεται έτοιμη να πυροδοτήσει τη «βόμβα» του Προσφυγικού που αξιοποιείται για να «γκριζάρει» το Αιγαίο και την πληθυσμιακή σύνθεση ορισμένων νησιών (μεγάλων, όπως  η Λέσβος και η Χίος, και όχι κάποιων βραχονησίδων). Ακόμα, θα πιέζει τις ευρωπαϊκές χώρες για ευνοϊκή μεταχείριση απέναντι στις διεκδικήσεις της σε βάρος της ελληνικής και κυπριακής κυριαρχίας, καθώς και για έναν αυξημένο ρόλο στη Βαλκανική.

Η Τουρκία θεωρεί πως απέναντι στην Ελλάδα μπορεί να τα βγάλει πέρα και να προωθήσει τους στόχους της. Κατανοεί πως οι αμερικανικές και ρωσικές βλέψεις στην ευρύτερη περιοχή είναι αποφασιστικής σημασίας για την προώθηση των στόχων της και για αυτό, με συνεργασίες ή εναλλαγές συμμαχιών, θα προσπαθεί να δημιουργήσει όρους για την επιτυχία της πολιτικής της. Αυτός είναι ο λόγος που έχει μηνύσει – όπως έχει γίνει εδώ και καιρό γνωστό – σε ορισμένες ΝΑΤΟϊκές χώρες, να μην παρέμβουν για 72 ώρες σε περίπτωση ελληνοτουρκικής εμπλοκής.

Μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία υπάρχει μέσα σε ένα σύστημα ισχύος που προωθεί διαρκώς εσωτερικούς και εξωτερικούς πολέμους και μάχεται ταυτόχρονα σε πολλά μέτωπα. Το καθεστώς Ερντογάν δοκιμάζεται από πολλαπλές ρήξεις και συγκρούσεις. Το γεγονός όμως αυτό, δεν δαμάζει το στοιχείο του επεκτατισμού, αλλά περισσότερο το ενδυναμώνει. Η ερντογανική πολιτική φαίνεται ότι μπορεί να έχει ελπίδες επιτυχίας μόνο στηριζόμενη σε έναν μεγαλοκρατισμό και προωθώντας διαρκώς συγκρούσεις και ρήξεις.

Η Ελλάδα επομένως βρίσκεται πρώτη στη «δυτική πορεία» της Τουρκίας και θα αντιμετωπίσει – αντιμετωπίζει ήδη – τα κύματα της επεκτατικής πολιτικής. Με συγκεκριμένους τρόπους, όπως η εμπλοκή στο Κυπριακό, η ένταση στο Αιγαίο, η δραστηριοποίηση στη Θράκη, η βαλκανική φλόγα και οι εστίες που επιπροσθέτως ανοίγουν από τη δραστηριοποίηση του αλβανικού εθνικισμού και του ακραίου ισλαμικού στοιχείου (πυρήνες του ISIS κ.λπ.), και τέλος με το άνοιγμα ξανά της «στρόφιγγας» του Προσφυγικού.

Η ένταση που προκαλεί η Τουρκία δεν είναι παροδική, αλλά θα κλιμακωθεί. Ήρθε για να μείνει και να γνωρίσει νέα επεισόδια, πιο σοβαρά από όσα ζήσαμε μέχρι σήμερα. Ο προς δυσμάς επεκτατισμός δεν είναι «παράλογος», αλλά αποτελεί λογική απόληξη της στρατηγικής της Άγκυρας.

Τούτων δοθέντων, η Ελλάδα αντιμετωπίζει πίεση σε δύο μέτωπα, αυτό της ευρωκρατίας και εκείνο του τουρκικού επεκτατισμού. Δεν μπορεί να σχεδιαστεί οποιαδήποτε εναλλακτική πρόταση ή πορεία διεξόδου χωρίς συνυπολογισμό αυτών των δύο μετώπων. Αλληλοτροφοδοτούνται, διασταυρώνονται και αθροίζονται, δίνοντας ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στην ελληνική κρίση, αλλά και στους όρους εξόδου από αυτήν.

Όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιηθεί τόσο το καλύτερο.

https://www.e-dromos.gr/tourkikos-epektatismos/

Tagged : /

Συμφωνία της Μάλτας: Σφίγγει ο κλοιός των δανειστών – Άρθρο στο Δρόμο (φ. 354 – 8/4/2017)

Αυταπάτη η διάσωση της κυβέρνησης, το κόστος διαχείρισης θα πληρωθεί

 

Με τον πιο πανηγυρικό τρόπο επιβεβαιώνονται τα μέτρα που διέρρεαν όλο το τελευταίο διάστημα. Στο Eurogroup της Μάλτας, αποφασίστηκε τελικά χθες (με συμφωνία και της ελληνικής κυβέρνησης) να παρθούν μέτρα περικοπών στις συντάξεις ύψους 1% του ΑΕΠ κατά το 2019 («οι συντάξεις δεν θα κοπούν»…) και 1% του ΑΕΠ από τη μείωση του αφορολόγητου το 2020 (μέτρο που κτυπά αποκλειστικά τα φτωχά στρώματα, δείγμα «ταξικής μεροληψίας» του λαμπρού υπουργού Οικονομικών που είχε δηλώσει παλιότερα ότι αν πήγαινε το αφορολόγητο κάτω από τα 10.000 ευρώ, θα παραιτούνταν αμέσως…).

Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ παρουσίασε την απόφαση ως «πολιτική συμφωνία» που επιτρέπει τη γρήγορη ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης. Φυσικά τα περί «αντίμετρων» θα μπορούν να συζητηθούν μόνο εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι των πλεονασμάτων. Η τροϊκανή μέγγενη σφίγγει απελπιστικά τη χώρα.

Οι πανηγυρικοί τόνοι αυτή την φορά έλειψαν από την κυβέρνηση. Δύσκολο να πανηγυριστούν τέτοια μέτρα. Πρέπει όμως να «σερβιριστούν» με πολλή «ασάφεια» και μπόλικο ψέμα. Έτσι, ο Τσακαλώτος μίλησε για άμεση νομοθέτηση αντίμετρων και εφαρμογή των μέτρων μόνο αφού υπάρξει αντιμετώπιση του χρέους μέχρι τότε. Υπάρχει, φαίνεται, κάποια συναίσθηση ότι το κόστος διαχείρισης μιας τέτοιας συμφωνίας θα πληρωθεί και από όσους την επικυρώσουν…

Το ΔΝΤ ακόμα δεν έχει τοποθετηθεί, αν και ο Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι αν δεν υπήρχε η σύμφωνη γνώμη του, δεν θα μιλούσε για συμφωνία. Πάντως, στη συνεδρίαση του «Ταμείου» στις 21-23 Απριλίου, θα διαφανούν περισσότερο οι βλέψεις και η στάση του στο ζήτημα.

Βέβαια, η συμφωνία αυτή, εφόσον επικυρωθεί και από τη Βουλή, θα δεσμεύει τη χώρα για αυτά τα καταστροφικά μέτρα, οποιαδήποτε κυβέρνηση κι αν έχουμε το 2019 και το 2020. Η κυβέρνηση περνά έτσι αυτά που ήθελαν οι δανειστές, μεταθέτοντάς τα καιροσκοπικά λίγο στο χρόνο, κερδίζοντας χρόνο για την ίδια και νομίζοντας ότι θα αποφύγει τη μεγάλη φθορά, αυτόν τον πραγματικό μεγάλο εχθρό της.

Η πράσινη τσόχα και το γονάτισμα της χώρας

Πολλά λέγονται για τις επιδόσεις στο πόκερ πολλών στελεχών του Μαξίμου. Μεταφορικά, πολλοί αναλυτές παρομοιάζουν τις τακτικές κινήσεις του Τσίπρα ως κινήσεις ποκαδόρου που παίζει ή μπλοφάρει για να κερδίσει (μάλλον μόνο χρόνο) στην παρτίδα.

Η «αξιολόγηση» και η «διαπραγμάτευση» έχουν μετατραπεί σε πεδίο διάλυσης και εκποίησης μιας ολόκληρης χώρας και παράλληλα σε όχημα για την κυβέρνηση Τσίπρα να κυβερνά «διαχειριζόμενη» τη σχέση με τους δανειστές.

Η πρόφαση περί «βιασύνης» δεν πείθει κανέναν. Καμιά πλευρά, όσους όρκους κι αν κάνει, δεν βιάζεται πραγματικά. Η εκποίηση της χώρας προϋποθέτει τεράστια υποτίμηση – απαξίωση πραγματικού πλούτου, ώστε να αγοραστεί κοψοχρονιά, καθώς και πολύ μεγάλη αφαίμαξη εισοδήματος και αποταμιεύσεων που θα γίνει με τα ισοπεδωτικά μέτρα («μεταρρυθμίσεις») που ζητάνε Ε.Ε. και ΔΝΤ.

Η ουσία λοιπόν είναι ότι το μεγάλο πλιάτσικο είναι ήδη σε εξέλιξη όσον αφορά τη δημόσια περιουσία (βλέπε Υπερταμείο). Αυτό, όσες κορδέλες κι αν κόψει ο Τσίπρας σε εγκαίνια έργων (να θυμηθούμε το μυστρί άλλων εποχών, αφού σε λίγες μέρες έχουμε και επέτειο…), δεν μπορεί να το συγκαλύψει. Η σημερινή κυβέρνηση έχει συμφωνήσει ότι οι συντάξεις θα κοπούν 30-40%, όπως και ότι το αφορολόγητο θα φθάσει στα 5.600. Πράγματα αδιανόητα μέχρι πριν λίγο καιρό. Παζαρεύει απλά το πότε θα εφαρμοστούν. Αυτό είναι και το πιο χυδαίο, αφού στο ζύγι βάζουν από τη μια μεριά την παραμονή τους στο Μαξίμου, και από την άλλη την εξαθλίωση του λαού.

Ποιο πρόβλημα αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Τσίπρα; Εσωτερικά δεν έχει μεγάλη πίεση. Οι κοινωνικές αντιδράσεις είναι εντελώς χλιαρές, παρόλη τη δυσαρέσκεια και οργή που υπάρχει. Η αντιπολίτευση (αξιωματική και ελάσσων) δεν πιέζει καθόλου την κυβέρνηση, της αφήνει ουσιαστικά ανοιχτό το πεδίο να πάρει εκείνη όλα τα μέτρα. Οι «έξω» έχουν άλλους πονοκέφαλους, κυρίως εκλογικούς. Θα επαναχαράξουν τη στρατηγική τους και σε σχέση με το πώς εξελίσσονται οι γεωπολιτικές διενέξεις. Απέναντι στην Ελλάδα, μπορούν να συνεχίσουν μια «σκληρή» στάση για να τα έχουν καλά με τα εκλογικά τους ακροατήρια ή μπορεί η Ελλάδα να αποτελέσει πεδίο δοκιμασίας των αμερικανογερμανικών σχέσεων (εδώ πάλι έχουν σημασία οι αποφάσεις της επερχόμενης συνόδου του ΔΝΤ).

Επομένως, το βασικό πρόβλημα του Αλ. Τσίπρα είναι η φθορά του. Για πόσο θα παραμείνει στην εξουσία, ώστε να έχει κάποια πρωτοβουλία κινήσεων, πόσο θα μπορεί να υπάρχει στις μελλούμενες εξελίξεις, πώς θα αποφύγει να γίνει «νέος ΓΑΠ» σε σύντομο διάστημα. Γνωρίζει πως από τη στιγμή που θα περάσει όλα τα μέτρα που του ζητούν, η φθορά θα είναι τεράστια. Θέλει λοιπόν να τα μεταθέσει χρονικά, να τα παρουσιάσει σαν «συζητήσιμα», να τα ωραιοποιήσει με διάφορα «αντίμετρα» κ.λπ. Κυρίως, να κερδίσει χρόνο μειώνοντας παράλληλα τον ρυθμό φθοράς του.

Στο πλαίσιο αυτά, το «παιχνίδι» των τελευταίων ημερών παίχτηκε με το σενάριο να μαζεύει λεφτά η κυβέρνηση για να πληρώσει τη δόση του Ιουνίου – άρα να μην υπογράψει συμφωνία μέχρι τότε. Η απάντηση των δανειστών ήρθε αμέσως: Τότε μιλάμε σε εντελώς νέα βάση για όλα τα θέματα. Ο Τσίπρας απάντησε με πρόταση για επαναφορά του θέματος του χρέους και μετά για σύγκληση Συνόδου Κορυφής. Τότε άρχισαν να έρχονται κι άλλες απαντήσεις από τους δανειστές για μέτρα από το 2018. Και κάπως έτσι φθάσαμε στην «πολιτική απόφαση» της Μάλτας…

Η αντιπολίτευση προσπαθεί να μην μείνει εκτός των όσων προδιαγράφονται, αρκούμενη στο να κερδίσει από τη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ν.Δ. θέλει να κυβερνήσει και να τιθασεύσει τις εσωτερικές της διαφοροποιήσεις (κυρίως την καραμανλική πτέρυγα). Οι υπόλοιποι διαγκωνίζονται για το ποιος θα βρεθεί στην 3η θέση, ενώ σχεδόν όλοι βρίσκουν μια κοινή γλώσσα και συνεννόηση σε διάφορα θέματα, θεωρώντας χρήσιμες τις βολιδοσκοπήσεις (βλέπε συναντήσεις Μητσοτάκη με τους άλλους αρχηγούς κομμάτων).

Η δραστηριοποίηση του Στουρνάρα, αλλά και των πρώην πρωθυπουργών και τα πλασαρίσματα που έχουν αρχίσει, εντάσσονται ακριβώς στην προετοιμασία του εδάφους για διάδοχα σχήματα, «οικουμενικά» ή «εθνικής ενότητας», που θα μεθοδεύσουν τη συνέχεια, φορτώνοντας στη διακυβέρνηση Τσίπρα το κόστος της οικονομικής αποτυχίας και αποτιμώντας το σε πολλά δισ. ευρώ.

Πάνω σε αυτόν τον καμβά (ή στην «πράσινη τσόχα»), οδεύουμε προς πολιτικές εξελίξεις. Είτε ο Τσίπρας αποδέχεται όλα τα μέτρα και φθείρεται σε σημείο που να μην μπορεί να κυβερνήσει (αν π.χ. δημοσκοπικά είναι κάτω από 10%, δεν κρατιέται στην κυβέρνηση), είτε αναλαμβάνει κάποια πολιτική πρωτοβουλία (άνοιγμα σε άλλες δυνάμεις και κάλεσμα να στηρίξουν τη συμφωνία, απειλή εκλογών κ.λπ.) ανοίγοντας τον δρόμο σε έναν νέο γύρο με δική του παρουσία.

Σε όλες τις περιπτώσεις και υπό όλες τις περιστάσεις, η χώρα βρίσκεται γονατισμένη, χωρίς σχέδιο ανάκαμψης. Την κυβερνούν αετονύχηδες που αδιαφορούν για το μέλλον, αποικιοκρατούμενη από δανειστές, εκτεθειμένη σε εθνικούς κινδύνους και διαμελισμούς, σε μια εντελώς ταραγμένη γειτονιά.

Η «πόκα» που παίζεται, τα ψέματα, τα δελτία ειδήσεων, τα πάνελ και οι αναλύσεις, όλα μα όλα είναι εντελώς κάτω των περιστάσεων και των αναγκών. Μια χώρα γονατισμένη, με απειλητικούς «σωτήρες» και επιθετικούς γείτονες. Μια κοινωνία σαστισμένη, θυμωμένη, καχύποπτη. Σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, αναζητείται διέξοδος. Αλλά και ποιος είπε ότι αυτός ο λαός είναι μόνο για τα εύκολα;

https://www.e-dromos.gr/symfonia-ths-maltas-sfiggei-o-kloios/

Tagged : /